Konya’da doğdu. Mehmet Hulusi Efendi’nin oğludur. Ailesi, o zamanlar Hadim’e bağlı olan Bolay köyünün kurucularındandır. Mehmet Emin Bolay, zamanına göre iyi derecede tahsil gördü, Rüştiye ve medrese tahsillerinden sonra Mekteb-i Kudat’ta okuyarak buradan mezun oldu. Kadı olarak tayin edildi. Ulukışla, Midilli, Lâpseki, Dinar ve Çamlık’ta kadı olarak görev yaptı. Bundan sonra da hayatı boyunca “kadı” olarak anıldı. Cumhuriyet’in ilanından sonra mesleğini bırakmak zorunda kaldı. Ancak meslekten tamamen uzaklaşmadı. İzmir’de açılan üç aylık kurs sonunda aldığı avukatlık belgesiyle avukatlık mesleğine intisap etti.
Konya Barosu’nun eski üyelerinden olan Mehmet Emin Bolay, Konya’da avukatlık yaparken, bir yandan da vakıflar idaresinin hukuk işlerini yürüttü. Arapça ve Farsçayı iyi bilmesi yanında kuvvetli hitabeti sebebiyle Musalla Camii’nde uzunca bir süre hatiplik yaptı.
Gençliğinde Konya’da yayımlanan Meşrik-i İrfan ve Konya gazetelerine yazılar yazdı. 1919 Martı ile 1920 Ekimi arasında Millî Mücadele’yi destekleyen İbret adlı bir gazete yayımladı. Son dönemde Yeni Konya gazetesinde makaleler yazdı. Çevresinde bulunan İmam-Hatip Okulu öğrencilerinden bir gruba özel ders okuttu. Musalla Caddesi’nin açılmasında, Musalla Camii’nin yapılmasında da emeği ve katkısı oldu. Çevresinde âlim, fazıl ve cömert bir kimse olarak tanınırdı. On üç çocuk sahibi olan Bolay, 23 Ocak 1961 tarihinde vefat etti. Musalla Mezarlığı’nda metfundur.
Mehmet Emin Bolay
