CIVILOĞLU CAMİİ

Erken Cumhuriyet Dönemi eseri.

Karatay ilçesi, Fakıhdede Mahallesi, Mengüç Caddesi üzerinde yer almaktadır. Bani ve ustası hakkında bilgi bulunmayan caminin, inşa tarihi de bilinmemektedir.

Taş malzemeden yığma tekniğinde inşa edilmiş olan yapının duvarları 1,00 m kalınlığındadır. Caminin kuzey cephesinde sonradan eklenmiş üzeri oluklu sacla örtülü camekânlı son cemaat yeri bulunmakta ve bu son cemaat yerinin kuzeyinde de küçük ölçekli bir şadırvan yer almaktadır. Caminin ahşaptan yapılmış çardak minaresi de kuzey cephenin doğu köşesindedir.

Camiye giriş, kuzey cephedeki camekânlı bölümde yer alan dikdörtgen biçimli kapı ile doğu cephenin kuzey köşesine yakın olarak yapılmış çift kanatlı kapıdan sağlanmaktadır.

Dıştan dışa 14,85x18,15 m ölçülerindeki dikdörtgen planlı yapı, her birinde üç adet ahşap ayağın yer aldığı iki kemer dizisi ile mihraba dikey yönde uzanan üç sahna ayrılmıştır. Kare kesitli ahşap direkler birbirine ve beden duvarlarına yarım daire kemerlerle bağlanmıştır.

Marsilya kiremidi ile kaplı kırma çatı örtülü caminin tavanı, alttan çakmalı olarak yapılmıştır. Ortasında daire biçimli fırfırlı göbeğin yer aldığı tavan, mihraba dikey istikamette çakılmış ince çıtalarla süslenmiştir.

Batı cephesinde altta ve üstte dörder, batı cephesinde altta iki üstte dört, güney cephesinde altta iki üstte üç ve kuzey cephesinde altta ve üstte ikişer adet pencere yer almaktadır. İçten dışa doğru şevli olarak yapılmış pencerelerin tamamı yarım daire kemerlidir. Bu pencerelerden alttakiler üsttekilere göre daha büyük ölçekli olarak yapılmışlardır.

Caminin renkli mermerden yapılmış mihrap ve minberi bulunmaktadır. Harimin kuzeyinde 12,85x3,95 m ölçülerinde, önünde köşk bölümü bulunan ahşap mahfil katı yer almaktadır. Mahfile ulaşım doğu giriş kapısının sağında yer alan ahşap merdivenle sağlanmaktadır.

Cumhuriyetin ilk yıllarında inşa edilen cami, genel anlamda Konya’da XVIII. yüzyıl ile XX. yüzyıl başlarında inşa edilen Sedirler Hatıp Sultan (1870), Mecidiye (1900) ve Hacı Hasan (1907) gibi camilerle aynı geleneğin bir devamı durumundadır. Mihraba dikey yönde uzanan üç sahna ayrılmış, dikdörtgen planlı cami, son yıllarda ciddi bir onarım geçirmiş ve beden duvarları sağlamlaştırılmış, taşıyıcı ayaklar, tavan ve mahfil katı tamamıyla lambri ile kaplanmış, minare tamir edilmiş ve bütünüyle yeniden boyanmıştır.

Çarşı içerisinde cemaatin yoğun olduğu bir bölgede yer alan cami, günümüzde ibadete açıktır.

Cıvıloğlu Camii, genel görünüş.

MUSTAFA ÇETİNASLAN

BİBLİYOGRAFYA