Işıklar kasabasında, Eski Işıklar adıyla bilinen mahalde Ağalar evi olarak bilinen yapı, yörenin en güzel ve süslemeli evidir. Sözlü kaynakların ifadelerine göre en az iki yüzyıllık olduğu tahmin edilen evin, ahşap elemanlarının süsleme karakteri XIX. yüzyıl özelliği göstermektedir.
Kuzey-güney doğrultusunda eğimli bir arazi üzerine tek katlı olarak inşa edilen ev, dıştan oldukça sade görünümlü olup, iç kısmı ise zengin süslemelidir.
Ahşap kirişlemeli, üst örtüsü düz toprak damla kapatılmıştır. Tamamıyla kâgir olarak inşa edilen ev, taş parapetli ve çörtenlidir. Yapıda, Karapınar yöresinde yaygın olarak kullanılan siyah renkli volkanik bazalt taşı -kesme, kaba yonu ve moloz taş olarak- kullanılmıştır. Duvarların belli kısımlarında sıra hâlinde açık renkli taş kullanımı da görülmektedir. Düzgün kesme taşların tamamı, giriş sütunları ile başlıkları devşirmedir. Ahşap, yapıda mimari ve süsleme öğesi olarak değerlendirilmiştir.
Duvarlar 80 cm kalınlığında yığma duvar tekniğinde örülmüştür. Duvarların iç kısımlarında küçük moloz taşlar kullanılmış ve duvarın iç ve dış yüzeyleri düzgün taşla kaplanmıştır.
Dıştan dışa 13,78x13,14 m ölçülerinde yaklaşık kare planlı ev, iç sofalı plan şemasına sahiptir. Güney cephesinin ortasındaki giriş bölümünün, merdivenleri yapıdan dışa taşırılmış ve sofa önündeki sütunlu giriş sekisi duvardan içe çekilmiştir. Ortada yaklaşık dikdörtgen planlı sofanın etrafında, odalar ve servis mekânları sıralanmıştır. Sofa, karşılıklı iki oda ve mutfağa geçişi sağlamaktadır. Evin mutfak bölümü kuzeydoğu yönündedir. Kuzeybatısında ekmeklik/kiler mekânı bulunur. Bu mekânların sofayla bağlantısı mutfaktan yapılmıştır.
İki sütunlu ve sivri kemerli giriş balkonunda, üçlü kemer sistemi görülür. Siyah ve bej renkli taşların münavebeli olarak kullanıldığı sivri formlu kemerlerden ortadaki daha geniş tutulmuştur. Sütunlar ve başlıkları korint düzeninde devşirme malzemedendir. Yapıyı üç yönde dolanan saçak silmesi 8-10 cm kadar dışa çıkıntı yaparak cepheleri sonlandırır. Dört bölmeli giyotin pencereler, düz lentolu ve geçme demir parmaklıklıdır. Evin iç duvarları çamur sıvalı ve boyalıdır.
Seki altı ve seki üstü olarak iki bölümlü düzenlenen sofanın her iki yanındaki odaların iç düzenlemesi birbirine benzemektedir. Odaların kuzey duvarlarında, yuvarlak kemerli ve taç kısmında güneş kursu motifli çiçekliğe sahip ahşap yüklükler yer alır. Yan duvarlarda pencere ve ahşap kemerli nişler görülür. Kapılarla dolap kapaklarının süslemeleri birbiriyle uyumludur. Odaların duvarları süslemeli ahşap hatılla çevrelenmiştir.
Işıklar kasabasındaki Ağalar evi, Karacadağ* ile Hasan Dağı çevresindeki yerel sivil mimarinin tipik bir örneğidir.
Emirgazi Işıklar geleneksel bir ev
