Konya’da doğdu. Konyalı Ali Haydar Efendi’nin oğludur. Soyadı Kanunu çıkmadan önce büyük dedesi Ahmet Hamdi Efendi’nin adını kullandığı için “Hamdizâde” olarak tanındı. Soyadı Kanunu’ndan sonra da bazı yazılarında kullandığı “Erdoğan” mahlasını soyadı olarak tescil ettirdi. Bu aile, Konya’da Demirci Hacı Mescidi (Sırçalı Mescit) olarak bilinen mescidin imam ve mütevellisinin torunlarındandır (Konyalı, 1964, 343).
Abdülkadir, küçüklüğünde çok iyi bir medrese eğitimi aldıktan sonra Darulmuallimine devam ederek 1895 yılında burayı bitirdi. Yetişmesinde ve yazı hayatına girmesinde Sultan II. Abdülhamit zamanında Konya’da ikamete mecbur edilen Ebuzziya Mehmet Tevfik’in etkisi büyüktür. Gençlik yıllarında İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Konya idare heyeti üyesi oldu. İlk görevi olan Konya İdadisinde 1909 yılında başladığı Türkçe öğretmenliğine, Konya Sultanisinde devam etti. Daha sonra aynı mektepte İslam tarihi ve Farsça dersleri verdi. Konya Erkek ve Kız Muallim mekteplerinde edebiyat, tarih ve din dersi, Konya Darülhilafe Medresesinde İslam tarihi, Farsça ve Arapça dersleri okuttu. Konya’da Vilayet İdare Meclisi’ne ve Vilayet Daimî Encümeni’ne birkaç defa üye seçildi. Bazı ilmî cemiyetlerde ve Hilal-i Ahmer cemiyetinde de çalışan Erdoğan, Millî Mücadelede Konyalıların Ankara hükümetine bağlılığını temsil eden simalar içinde yer aldı. 1932 yılında İstanbul’da Türk ve İslam Eserleri Müzesi Müdür Muavinliğine tayin edildi. Müze müdürü olan İbnülemin Mahmut Kemal İnal’ın 1935 yılında emekli olması üzerine müze müdür vekilliğine getirildi. 1937 yılında aynı müzeye müdür olarak atandı. On yıldan fazla süren müzecilik görevinden 1943’de yaş haddinden emekli oldu. 1 Aralık 1944’de İstanbul’da vefat etti.
Arşiv uzmanı ve müzeci olan Muzaffer Erdoğan’ın babası, Saip ve Hamdi Ragıp Atademir’in amcası olan Abdülkadir Erdoğan, son derece hareketli, gayet zeki, sohbeti canlı ve hoş, Arapça, Farsça ve tarihi çok iyi bilen, şair, zarif ve olgun bir yapıya sahiptir. Eski kitabeleri okumada usta olduğu kadar, ebcet hesabı ile olaylara tarih düşürmede de zamanının en mahir şairlerindendi. Konya’daki öğretmenliği sırasında bilgisi ve çalışkanlığı ile öğrencileri üzerinde derin tesirler bırakmıştır. İstanbul Ansiklopedisi’ni hazırlayan Reşat Ekrem Koçu, Konya Lisesinde onun tesirinde kalan öğrencilerindendir.
Abdülkadir Erdoğan, Selçuklu ve Karamanoğulları eserleri üzerinde çalışan ilk araştırmacılardan biridir. O, bu alanda yaptığı çalışmaları “Konya’da Mevcud Müessesât-ı İslâmiyye” adıyla 1910-1926 yılları arasında Babalık* gazetesinde yayımlamıştır. Yine aynı gazetede, “Konya Fıkraları”, “Konya’ya Ait Atasözleri”, “Konya Medreseleri”, “Adana Mektupları” gibi yazılar neşretti.
Daha çok dergilerde çıkan makaleleri ile tanınan Abdülkadir Erdoğan’ın iki kitabı mevcuttur. Bunlardan birincisi, üzerine ismini yazmadığı fakat kendisinin olduğu bilinen (Eyice, 1995, XI/228), Türk ve İslam Eserleri Müzesi Katalogu (İstanbul 1939), ikinci eseri ise, Fatih Devrinde İstanbul’da Bir Türk Mütefekkiri Şeyh Vefa Hayatı ve Eserleri (İstanbul 1941) adlı çalışmadır. Makaleleri ise, Vakıflar Dergisi’nde çıkan İstanbul Türk ve İslâm Eserleri Müzesi’nde çalıştığı sırada burada bulunan dokuz Kur’an tercümesi üzerinde “Kur’an Tercemelerinin Dil Bakımından Değerleri” isimli makalesi ki; ilim âleminde ilgi çekmiştir. (VD, 1938, I/47-51, 13 levha ile)
Erdoğan’ın Konya Halkevi* tarafından neşredilen Konya* dergisindeki makaleleri de Konya tarih ve kültürü açısından oldukça önemlidir:
“Üç Selçuklu Sultanına Sadakatla Hizmet Eden Celaleddin Karatay’ın Konya’daki Muhteşem Medresesine Ait Arapça Vakfiye’den Çıkarılan Hûlasa”, (1936, 127-128; 1936, 189-191); “Kitabelerin Değeri ve Konya”, (1936, 221-225); “Konya İle İlgili En Eski Bir Selçuklu Vakfiyesi”, (1937, 370-375); “Meram Bağları”, (1937, 424-428); “Konya’da Düğünler”, (1937, 617-626); “Sürûrî”, (1937, 650-658); “Konya’da Eski Tekyeler”, (1937, 814-823; 1938, 971-977); “Silleli Sürûrî”, (1937, 834-837; 849-853; 1938, 1050; 1133-1136; 1227-1229); “Konya’da Eski Medreseler ve Medreseliler”, (1938, 1194-1197; 1220-1226; 1320-1325; 1389-1395); “Konya Defterdarı Ali Muhlis Bey Hayatı ve Şiirleri”, (1944, 4-14) bu makalelerden bazılarıdır.
Abdülkadir Erdoğan
