GEVRAKİ ÇEŞMESİ

Çeşme, Meram’a bağlı Karakurt (günümüzde Şükran) Mahallesi’nde, Furkan Dede Caddesi’nin köşesindedir. Yol düzenlemesi sebebiyle birkaç defa yeri değiştirilen çeşme, Konya müftülerinden Gevrakizade Abdülkadir Efendi’nin oğlu Mustafa Efendi tarafından tamir ettirildiği için “Gevraki Çeşmesi”; ayrıca çeşmenin civarında hac kervanlarının çadır kurması dolayısıyla da “Çadırlı Çeşme” olarak anılmıştır. Çeşmede malzeme olarak mermer, Sille taşı, moloz taş ve kesme taş kullanılmıştır. Çeşmenin biri inşa, diğeri de tamir olmak üzere iki kitabesi vardır.

Çeşme, 1,89 m eninde 0,75 m derinliğinde ve 2,96 m yüksekliğindedir. 0,15 m derinliğindeki niş, iki tarafta ayaklar ile sınırlandırılarak profilli üzengilere oturan sivri teğet kemerle örtülmüştür. Ayna taşı tek lülelidir. Lüle yapraklardan oluşan dairevi bir madalyonla tezyin edilmiştir. Üstte dilimli kemere sahip küçük bir niş olarak biçimlendirilmiş maşrapalığı bulunur. Kemer tablasında gri mermer üzerine işlenmiş iki kitabeden alttaki, 0,34x0,878 m ölçülerindeki celi sülüs hattı ile iki satır hâlinde yazılmış Arapça inşa kitabesinde şunlar kaydedilmiştir:

“Benâ hâzihi’l-ayni’l-cârî tâliben lirızâi rabbihi’l-bârî

Emirzâ Bey bin Yatakcı min enâmi devleti lisultân Süleyman bin Selîm Hân halledet hilâfetehu fi târîhi sene 944 (Bu akan çeşmeyi, Sultan Selim oğlu Süleyman Han’ın -hilafeti dâim olsun- kullarından, Allah’ın rızasını isteyen Yatakçı oğlu Emirza Bey 944/1537-38 yılında yapmıştır.)”

Üstteki 0,23x0,61m boyutlarında ve 0,37 m yüksekliğindeki celi talik hattıyla istif edilmiş ve Osmanlı Türkçesiyle yazılmış üç satırlık ikinci kitabe de şöyledir:

“Mâşâallah

Besmeleyle iç suyun ayn-ı şifâ

Gevrâkî Mustafa Efendi tarafından olunmuşdur inşâ

1339-1341 (1923)”

Çeşmenin kemer taşları, yan ve üst kısımları beyaz taşlarla çerçevelenmiştir. Kemer köşeliği sille taşına oyulmuş gül motifi ile bezenmiştir. Çeşmenin üzeri profilli bir saçakla örtülmüştür. Çeşme KOSKİ tarafından bugünkü yerine taşındıktan sonra ayakları, kemeri, üst kısmının çerçevesi ve yalağı restore edilmiştir. Çeşme hâlen tatlı su çeşmesi olarak kullanılmaktadır.