Karatay’a bağlı Şemsi Tebrizi (2009 öncesi İç Karaarslan) Mahallesi, Yeşilgözler Sokağı’ndaki yapı; sekizgen gövdeli, piramidal külahlı, 1232 yılına tarihlenen bir Selçuklu türbesidir. Türbenin kaide bölümünde kaba yonu, gövde bölümünde muntazam yonu taş, saçak ve külahında tuğla kullanılmıştır. Son yıllarda çevresi açılan türbenin cenazelik kısmı açığa çıkarılmıştır. Cenazelik kapısı ziyaretgâh kapısının altındadır. Cenazelikte sade bir taş duvarlı mezar yer alır. Cenazelik kapısının iki yanından yedişer basamaklı iki merdivenle esas katın kapısına çıkılmaktadır.
Türbenin içerisine batı tarafındaki kapıdan girilmektedir. Kapı açıklığında 1,68 m eninde ve 82 cm derinliğinde bir niş bulunmaktadır. Bu nişin üzerinde sivri bir kemer yer alır. Kapı kemerinin üzerindeki alınlık üzerinde iki satırlık Arapça kitabe bulunmaktadır. Kitabenin tercümesi şöyledir: “Bu türbe, sait, şehit, dinin yıldızı, İslam’ın direği İbrahim oğlu Karaaslan’ındır. Allah onun kabrini nurlu kılsın”.
Sekizgen gövdeli türbenin ortasında çini sanduka bulunmaktadır. Bu bölüm dört cephenin üst tarafındaki küçük pencerelerle aydınlatılmıştır. İç mekân 5,5 m çaplı kubbeyle örtülmüştür. Bu mekânın ortasında 85x204 cm ölçülerindeki dikdörtgen prizma bir kaide üzerinde yer alan semerdam çatılı sanduka çini mozaik kaplıdır. Çini kaplamaların bir kısmı dökülmüştür. Kaide üzerindeki çini levhalar 15x32 cm ölçülerinde olup, mavi zemin üzerine beyaz kabartma-kalıplama rozetlerle süslenmişlerdir (Erdemir, 2002, 526-532). En üstte bunların üzerinde bir zencerek bordürü yer almaktadır. Daha üstte ise Ayetelkürsi’nin yer aldığı yazı kuşağı dolaşmaktadır. Bu sanduka günümüze gelen en özgün Selçuklu çini sandukalarından birisidir.
Karaaslan Türbesi 1951 yılında Konya ve Mülhakatı Eski Eserleri Sevenler Derneği tarafından restore edilmiştir. 1980’li yıllarda ise bitişiğindeki ev istimlâk edilerek açığa çıkartılmıştır (Tuncer, 1986, 191).
Türbenin kitabesinde adı geçen “Necmüddin Karaarslan” ile tarihî kaynaklarda adı geçen Ziyaeddin Karaarslan’ın aynı şahıs olduğu kabul edilmektedir. Necmüddin Karaarslan’ın, I. İzzeddin Keykavus (1211-1222) ve I. Alâeddin Keykubat (1219-1237) devirlerinde yaşamış önemli bir devlet adamı olduğu bilinmektedir (Önkal, 1996, 110).
Karaaslan Türbesi
