Hadim ilçesine bağlı Alata (Balcılar) köyünde doğdu. Babası Abdülkerim Efendi, annesi Fatma Hanım’dır. İlk eğitimini köyünde Kurra Mustafa Efendi’den aldı. Hadim’de de bir müddet okuduktan sonra on sekiz yaşında Konya’ya geldi. Konya’da Yalvaçlı Ömer Efendi’nin derslerine devam ederek icazet aldı. Tahsiline devam ederken tahta kaşık yapan Seydişehir’deki Seyyit Harun Türbesi türbedarı Mudanyalı Hacı Abdullah Efendi’den kaşıkçılığı öğrendi. Ömrü boyunca bu sanatla meşgul olarak çoluk çocuğunun rızkını da bu yolda sağladı. İlim tahsilini tamamladıktan sonra Alata’ya dönerek eğitim-öğretim faaliyetlerinde bulundu. Tekrar Konya’ya dönem Kaşıkçı Ali Rıza Efendi uzun yıllar Ahmet Dede Mahallesi’nde imam-hatiplik yaptı. Konya’da evlenen Ali Rıza Efendi’nin, Abdullah (hattat), Mustafa (Runyun; eski milletvekili), İbrahim, Ahmet Muhtar ve Nesibe adlarında beş evladı oldu.
Önce Seydişehirli Bostanzade adında bir Nakşî şeyhinin müridi oldu. Kırk yaşında iken çıktığı İstanbul yolculuğunda Şeyh Esat Erbilî ile karşılaşıp ona bağlandı. Seyrüsülukunu da Erbilî’de tamamlayıp onun Konya halifesi oldu. Tasavvufi irşat faaliyetlerine başlayan Ali Rıza Efendi, Konya ile birlikte Hadim, Alata, Çetmi, Bolay, Avşar, Aladağ köyleri ve Başyayla başta olmak üzere Ermenek civarında müritler edindi. Kaşıkçı Ali Rıza Efendi, Menemen Hadisesi’nden sonra tutuklanıp birkaç ay hapiste yattı.
1934 yılında oğlu Mustafa ile birlikte hacca gitti. 1935’te bütün ailesini alarak Şam’a hicret etti. Bir sene Şam’da oturduktan sonra Medine’ye yerleşti. Medine’de yaşadığı sürece yaptığı kaşıkları Hac mevsiminde satarak geçimini sağladı.
Ali Rıza Efendi âşık, cezbeli ve şair ruhlu bir zat idi. Kaşık yaparken yanında daima kalem kâğıt bulundurur, ilham geldiğinde şiirlerini kayda geçirirdi. Medine’ye geldikten sonra hafız oldu. O derecede ki, hatim ile teravih kıldıracak kadar hıfzını ilerletti. Yurt dışına çıktıktan sonra ara sıra köyü Alata’ya gelir, çeşitli sohbetlerde bulunurdu.
Kaşıkçı Ali Rıza Efendi, 18 Ocak 1969 tarihinde Medine’de vefat ettiği ve Baki Kabristanı’na defin edildi. Vefatından sonra Mustafa Ulu adında bir halifesi Ermenek ve civarında irşat faaliyetlerini sürdürdü.
Ali Rıza Efendi’nin; Dîvân-ı Rızâ-Necâti Yevmi’l-Haşri ve’l-Cezâ, Gülzâr-ı Medine, İltica’nâme-i Rızâiyye, İmdâdü’l-mü’minîn Akâ’idi’l-Müslimîn, Necâtü’l-mü’minîn min Ehâdîsi’l-erbain ve Rahmet Damlaları adlarında altı eseri vardır.
Kaşıkçı Ali Rıza Efendi
