Konya, 2013 yılı itibariyle, 143 yıllık zengin bir basın-yayın tarihine sahiptir. Yazılı basınla başlayan basın yayın hayatı, kitaplar, dergiler, radyo, televizyonlar ve İnternet yayımcılığı ile zenginleşmiştir.
Temel olan yerel basın, Osmanlı eyalet sisteminden etkilenerek kurulmuştur. Yerel gazeteciliğin kökeni olan Vilayet Matbaası, öncelikle Konya* adlı vilayet gazetesine vücut vermiş, ardından II. Meşrutiyet Döneminde diğer gazeteler çıkmıştır. Basının ilk yazarları, devlet memurları, öğretmenler, öğrencilerdir. Meşrutiyetle birlikte, süreli yayınlarda patlama yaşanmıştır.
İkinci Meşrutiyet basını, uzun soluklu değildir. Yayın süresinin az olmasında; geçici heves, pratik hayatta zorlanma, yayın faaliyetleri için gerekli alt yapı ve sermaye eksikliği, hedef kitleye ulaşamama gibi sebepler önemli rol oynar. Cumhuriyet Devrinde de benzeri bir durum yaşanır. 1 Kasım 1928 tarihinde yapılan Harf İnkılabı ardından basın sarsılmıştır. Zira okuyucu kitlesi ve yeni alfabeye uygun hurufat eksikliği başta olmak üzere, makine tesisatı ve çalışanların yetişmesi açısından belli bir hazırlık dönemi gerekli olmuştur.
Konya’da basının temeli olan Konya Vilayet Matbaası, Vali Burdurlu Ahmet Tevfik Paşa zamanında 1867 yılında kurulmuştur. Başlangıçta iki taş baskı (litografi) makinesinden ibarettir. Sonra bir küçük tipograf makinesi daha getirtilir. Baskı makineleri yanında Türkçe (Osmanlıca), Rumca, Latince hurufat (harf kasaları) ve diğer matbaa malzemeleri de bulunur. Devlet memurlarının çalıştığı matbaa müdürlüğüne, 1913’te Babalık gazetesinin sahibi Yusuf Mazhar getirilir. 1933’e kadar varlığını sürdüren matbaa, tek parti devrinde CHP’nin yayın organı olan Ekekon’a verilir. Yarım asrı aşan sürede, sadece yerel gazeteleri değil, kitapları da basmıştır. 1893’e kadar, Konya’da kitap basan tek matbaadır. 1893-1897 arasında Vilayet Matbaasına, İrfan ve Yusuf Kenan Matbaası eklenmiştir. 1933’e kadar Konya’da kurulan matbaa sayısı on ikidir. 1947’ye kadar on matbaa daha eklenir. Konya vilayet salnameleri 1868’den itibaren bu matbaada basılmıştır. Klişehanesi yoktur. Konya’da ilk klişehane, ressam ve fotoğrafçı Hıfzı Bey tarafından Temmuz 1932’de açılmıştır.
Vilayet Matbaası ile resmî gazete olan Konya, birbirinden ayrılmamıştır. Matbaa kadrosu içinde muharrir, gazete muharriri, muhasebe memuru gibi görev adları taşıyan şahıslar bulunmaktadır. Yörenin bilinen ilk gazetesi olan Konya, 16 Kasım 1870 tarihinde vilayet adına haftalık olarak, çıkartılmaya başlanmıştır. İlk yıllar, iki sayfası Türkçe, iki sayfası Karamanlıca (Grek alfabesi ile Türkçe yazı) olmak üzere, dört sayfa yayımlanmıştır. Yazı işlerini vilayet mektupçuları yönetmiş, bazı yıllar haftada iki defa çıkmıştır. Osmanlı Devrinin ilk vilayet gazetelerindendir. 1873’te Konya Valisi Sakızlı Ahmet Paşa, Türkçe kısmı dört sayfaya çıkararak Grek alfabeli kısmı kaldırmıştır. Çarşıda satılmayan gazete, 1932’de İç İşleri Bakanlığının emriyle kapatılır. 62 yıllık tarihin tanığı olan gazetenin, tam bir koleksiyonu bulunmamaktadır.
Konya gazetesinden sonra, II. Meşrutiyetin ilan günü 23 Temmuz 1908’de çıkan ilk özel Türkçe gazete, Anadolu’dur*.
Meşrik-ı İrfan*, Anadolu’nun devamı mahiyetindedir. 19 Şubat 1908’den itibaren haftada bir yayımlanmıştır. Sahibi, Mazlumzade Hacı Osman’dır. Islah-ı Medaris-i İslamiye bünyesinde yayına hazırlanana gazete, 1913’te kapanmıştır.
Hakem, 10 Ocak 1908 tarihinden itibaren yayımlanmaya başlamıştır. Sahibi Mehmet Tevfik’tir. Haftada iki defa, iki yaprak olarak yayımlanmaktadır. İttihat ve Terakki Cemiyetinin yayın organıdır. 1910 yılında kapanmıştır.
Şems, 2 Şubat 1909’da yayımlanmaya başlamıştır. Sahibi ve başyazarı, Yozgatlı Abbasü’l-Mevlevi’dir. Haftada bir, küçük ebatlı çıkarılmıştır. Yazarları arasında Mevlevi Dergâhı postnişininin de bulunduğu gazete, aynı yıl kapanmıştır.
Babalık, 23 Aralık 1910’da, sahibi olan Yusuf Mazhar tarafından çıkarılan gazetenin yayın aralıkları çok değişmiştir. Adı, 1917-18’de Vali Muammer Bey’in isteği ile Türk Sözü olarak değiştirilmiştir. Millî Mücadele’yi destekleyen gazete, 1952’de kapanmıştır (bk. Babalık*).
Çiftçi, 10 Kasım 1909’da Konya Baytar Müfettişliği ile Numune Tarlası Müdürlüğünce yayımlanmaya başlamış, haftada bir defa çıkartılıp, tarım bölgelerine gönderilmiştir. Konya yanında Vilayetin zirai gazetesi olan Çiftçi, 1910’da kapanmıştır.
Meram, ilk 1910 yılında yayımlanmıştır. Haftada iki defa çıkarılan gazetenin sahibi ve mesul müdürü, Hakkı Hami’dir. İttihat ve Terakki taraftarı gazete, 1911 yılında kapanmıştır.
Konya Osmanlı, parti gazeteciliğinin Konya’daki eski ve önemli temsilcilerinden birisidir. 1911 yılında yayımlanmaya başlamıştır. Haftada iki gün çıkan gazetenin sahibi, Ahmet Necip’tir. İttihat ve Terakki Partisinin yayın organı olan gazete 1915’te kapanmıştır.
Konya Tekâmül, 1914 yılında çıkmış haftalık bir gazetedir. Aynı yıl kapanmıştır.
Hançer, Ekim 1917’de yazar Yusuf Bey, tarafından çıkarılmıştır.
Millî Mücadele’de Konya, birçok yönden merkez olan şehirdir. Basın faaliyetleri ile de öne çıkmaktadır. Meşrutiyet ve Mütareke dönemlerinin devamı olarak bu dönem Konya’da, sekiz civarında süreli yayın bulunmaktadır:
Telgraf Haberleri, Babalık tarafından 16 Mart 1918’den itibaren yayımlanmıştır. Amaç, telgrafla alınan haberleri günü gününe okuyucuya ulaştırmaktır. Küçük boy ve çoğu zaman tek sayfadır.
Konya İntibah, Hürriyet ve İtilaf Partisi taraftarı bir gazetedir. 25 Şubat 1919’da, Islah-ı Medarisliler tarafından, aynı medresede çıkarılmıştır. Başyazarı, Islah-ı Medaris’in kurucu müderrislerinden Ahmet Ziya Efendi’dir. İmtiyaz sahibi, Islah-ı Medaris müderrislerinden Ali Rıza (Kutsi) Efendi’dir. Haftada bir defa çıkar. Ekim 1920’de kapanmıştır.
İbret Konya, Mart 1919’da yayımlanmaya başlayan gazetenin sahibi ve mesul müdürü Hadimizade Mehmet Emin (Bolay)’dir. Haftada bir defa çıkan gazete, 1920 Ekiminde kapanmıştır.
Öğüt, ilk 1917 yılında Afyon’da Selanikli Abdülgani Ahmet tarafından çıkarılmıştır. Ahmet Bey, Selanik’ten İzmir’e, İzmir’den işgal üzerine Afyon’a oradan tren vagonlarıyla Konya’ya taşınan matbaa ve gazete, Konya’da 1 Temmuz 1919’da basılmaya başlar. Millî Mücadele’de Konya’dan Ankara’ya taşınan gazete, Anadolu’da, aynı zamanda iki ilde çıkan ilk gazetedir. 1923’te kapanmıştır (bk. Öğüt*).
Halk, 12 Haziran 1923’te günlük ve dört sayfa olarak yayınlanmaya başlamıştır. Sahibi ve başyazarı Süreyya Sami Berkem’dir. Toplam 42 sayı yayımlanan gazete, 3 Ağustos 1923’te kapanmış; matbaası, Ankara’ya taşınarak Hâkimiyet-i Milliye (Ulus) Matbaasına ilave edilmiştir (bk. Halk*).
Hedef, 12 Mayıs 1924 tarihinden itibaren haftalık siyasi gazete olarak, S. R. (Server Rıfat) tarafından çıkarılmış; İki sayfalık gazete, satışa çıkarılmadan aynı gün kapatılmıştır (bk. Hedef*).
Konya basınının, sayı itibariyle en fakir olduğu zaman dilimi, 1925 sonrasıdır. Yalnız tek parti hâkimiyetinin olduğu, Harf İnkılabı ile gazete yayını ve okur kitlesinin sıkıntıya girdiği bu dönemde de süreli yayınlar çıkmıştır. Bunlardan:
Duygu, Ocak 1930’da çıkarılmıştır. İki sayfadır. Sahibi yazı işleri müdürü Cevdet Tahir’dir (Arıkut). Serbest Cumhuriyet Fırkasını destekleyen gazete, üç ay sonra kapanmıştır.
Yeni Anadolu, 9 Nisan 1932’de Cemal Tahir (Kutay) ile Remzi tarafından günlük olarak yayımlanmaya başlanmış; gazete ve matbaası, Ankara’ya taşındığı için 1934’te kapanmıştır.
Konya Ticaret Gazetesi, 1933 Martında Konya Ticaret Odasının bilinen ilk süreli yayını olarak çıkartılmıştır. Daha önce (1930) Reklâm adlı bir ilan ve ticaret gazetesi birkaç sayı yayımlanmıştır. Konya Ticaret Odası ve Borsası tarafından: “Tüccar ve esnaf için yararlı havadisleri, borsa ve alış-veriş durumlarını yayınlamak üzere” çıkarılan gazete, Haziran 1933’te kapanmıştır.
Konya Ticaret ve Sanayi Odası Gazetesi, Seyit Mehmet Ortaer’in yönetim kurulu başkanlığı döneminde (1963-1964), Oda adına çıkmaya başlamıştır. Sahibi, Ticaret ve Sanayi Odası adına Genel Kâtip Mustafa İnsu’dur. Gazete, on beş günde bir, dört sayfa olarak yayımlanıp, ücretsiz dağıtılmıştır. İki oda ayrılınca 1 Haziran 1974’ten itibaren Konya Ticaret adıyla ayda bir çıkarılmıştır.
Yeni Ses, tek parti döneminin parti politikaları ile uyumlu bir gazetedir. 1 Kasım 1934’te günlük yayımlanmaya başlayan bir gazetedir. Sahibi Tacettin Cavit (Öney), neşriyat müdürü Zekeriya’dır. 1939’da adına Babacan’ı da ekleyerek yayına haftalık devam etmiştir.
Yeni Ses Babacan, 16 Ekim 1939 tarihinden itibaren on dokuz sayı yayımlanmış, 20 Aralık 1940 tarihli nüshasıyla yayın hayatına son vermiştir. Gazete, Yeni Babacan adıyla 11 Ağustos 1941’de tekrar kısa süre yayımlanmıştır.
Zaman, Konya’da üç defa (1934, 1949, 1960) aynı adla çıkmış bir gazetedir. İlk defa, 1 Ocak 1934’te yayın hayatına Çağ adıyla başlayan gazetenin sahibi Edip Nazım’dır. Haftalık, tek yaprak olarak çıkmış, 8.12.1934’te yayın hayatına Çağ olarak devamı kararlaştırmıştır.
Çağ, aslında Zaman gazetesidir. Yeni adı ile ilk sayısı, 15 Aralık 1934’te çıkarılır. Sahibi, Edip Nazım Ermaral’dır. Çağ, 28 Aralık 1936’da kapanmıştır (bk. Zaman*).
Ekekon, Adını Atatürk’ün verdiği gazete 14 Mart 1935 tarihinde, CHP il yönetimi tarafından yayımlanmaya başlamıştır. Dört sayfa, beş sütun olan gazete, partiye ait olan Ekekon Basımevinde basılmıştır. Sahibi Şevki Ergun, yazı işleri müdürü Ziya Çalık’tır. Yazı kadrosu zengin olan Ekekon, 1 Mayıs 1950 tarihinde yayımına son vermiştir (bk. Ekekon*).
Selçuk, Mehmet Muhlis Koner tarafından 6 Kasım 1945 tarihinden itibaren yayımlanmıştır. CHP’yi destekleyen gazetenin, 14 Kasım 1947’de sahibi Ahmet Bahçıvan olur. Gazete, Ahmet Bahçivan’ın Yeni Meram’ı kurması ile kapanmıştır (bk. Selçuk*).
Akyokuş, 12 Eylül 1947 yılında yayın hayatına başlamış; haftada üç gün, iki sayfa olarak yayınlanmıştır. İlk sahibi, N. Kemal Uluşahin, 19 Temmuz 1948’den sonra Ziya Barlas’tır. DP’yi destekleyen gazete, 13 Mayıs 1949 tarihli sayısıyla kapanmıştır (bk. Akyokuş*).
Küme, 20 Ekim 1948’de çıkartılmış aylık bir gazetedir. Sahibi ve yayımını fiilen idare eden N. Nart’tır. Gazete, 1949 yılında kapanmıştır.
Yeni Konya, 1 Haziran 1949 tarihinde Mustafa Naci Gücüyener tarafından dört sayfa olarak yayımlanmaya başlamıştır. Konya’nın en uzun ömürlü günlük siyasi gazetesi durumundadır. 1 Ekim 1966’da, Sabah, Şehir Postası ve Yeni Meram gazeteleri ile Yeni Konya adı altında birleşir. Böylece diğerleri çıkmayacak, kadrolar bütünleşecektir. 3 Ekim 1966 tarihinde, ilk birleşik Yeni Konya gazetesi yayımlanır. Birlik, 3 Şubat 1969 günü Yeni Meram ve Sabah gazetelerinin yeniden yayımlanmasıyla sona erer. Yeni Konya, ilki 1997’de olmak üzere el değiştirir ve bir ara da kapanır. Anadolu Medya Grubu (ANMEG) tarafından 24 Şubat 2006 tarihinde alınan gazete, hâlen aynı grup tarafından yayımlanmaktadır (bk. Yeni Konya*).
1950’li yıllarda, Konya basını atağa geçer. Bu dönem öğretmen meslek gazetesi olarak Namık Ayas tarafından, on beş günde bir İleri (1950-1952) ile yine on beş günde bir okul-öğrenci gazetesi olarak Okul Postası (Ocak 1951) çıkarılır. İkisi de kısa süre sonra kapanmıştır. Diğerleri şunlardır:
Yeni Meram, uzun soluklu gazetelerdedir. 28 Ağustos 1950 tarihinde, Ahmet Bahçıvan tarafından yayımlanmaya başlar. DP iktidarını destekleyen gazete, 1966’daki birleşik gazeteye katılmış, bir süre sonra kendi adıyla yayına devam etmiştir. Gazete, bugün aynı aile tarafından yönetilmektedir (bk. Yeni Meram*).
Öğüt, Ağustos 1950 tarihinden itibaren günlük ve dört sayfa olarak çıkarılmıştır. Sahibi Ahmet Karaağaç’tır. CHP il yönetiminin gazetesi olarak Ekekon’un yerine yayımlanmıştır. Başta günlük çıkan gazete, sonra haftada iki defa yayımlanır hâle gelmiş, nihayet 1952’de kapanmıştır (bk. Öğüt*).
Gürses, 27 Ekim 1950 yılında yayımlanmaya başlayan haftalık bir gazetedir. Sahibi Hasan Gücüyener’dir. Millet Partisi taraftarıdır. Yayımı kısa süren gazete, ikinci defa 8 Ağustos 1952’de yayımına başlamış, dokuz sayıdan sonra kapanmıştır.
Bizim Şehir, 1 Nisan 1952 tarihinde yayımlanmaya başlamıştır. On beş günde bir çıkarken, haftada iki defa, sekiz sayfa olarak neşredilir. Kurucusu Mehdi Halıcı, sahibi Lütfi Hodoğlu, yazı işleri müdürü Sofu Tuğrul’dur. Gazete, Mengene ile birleştiği için, Haziran 1952’de kapanmıştır.
Mengene, Cafer Tayyar ve Yavuz Kadir Asöcal tarafından, 12 Nisan 1952 tarihinden itibaren çıkarılan haftalık bir gazetedir. 21 Mayıs 1952’de, Karabiber başlıklı mizah sayfası yayımlar. Bizim Şehir gazetesiyle birleşmesine rağmen, 27 Aralık 1952’de kapanır.
Bizim Mengene, 4 Nisan 1953’te çıkmaya başlayan gazetenin sahibi ve yazı işleri müdürü Mevlüt Kutludoğan’dır. Haftada iki defa, dört sayfa olarak yayımlanmıştır. Dokuz günlük bir yayımdan sonra, 13 Nisan 1953’te kapanmıştır.
Ney-Sanat-Edebiyat, tek sayı çıkıp kapanan gazetelerdendir. 1 Ocak 1953’te sekiz sayfa olarak yayımlanmıştır. Sahibi Fakih Özfakih, yazı işleri müdürü Sofu Tuğrul’dur.
Durak, mevsimlik bir gazetedir. Nisan-Mayıs-Haziran aylarında, köylüye bilgi vermek üzere Muzaffer Meriç tarafından 1 Nisan 1953’te yayımlanmıştır. Sadece altı sayı çıkan gazete Haziran 1954’te kapanmıştır.
Kervan, iki farklı dönemde yayımlanan haftalık siyasi bir gazetedir. İlki 23 Mart 1954’te, ikincisi 23 Ocak 1962 tarihindedir. Sahibi Ahmet Karahan, yazı işleri müdürü Erdoğan Bakkalbaşı’dır. İkinci yayın döneminde sahibi, 45. sayıdan itibaren Mevlüt Kutludoğmuş olur. Bilahare Konya’dan Çumra’ya taşınan gazete, Ekekon ve Öğüt’ün devamı mahiyetindedir.
Öz Demokrat Konya, 17 Aralık 1957 tarihinde Hasan Gücüyener tarafından günlük çıkarılan siyasi bir gazetedir. DP’yi desteklemiştir. 27 Mayıs Darbesi sürecinde muhabiri, yazı işleri müdürü, başyazarı, hatta sahibi, Seyit Küçükbezirci’dir. İki ay bir albay yönetiminde çıkarak Temmuz 1960’ta kapanmıştır (bk. Öz Demokrat Konya*).
Işık, 16 Aralık 1958 tarihinde Mehmet Ali Beştav tarafından çıkarılmıştır. Günlük olarak yayımlanan, siyasi akşam gazetesidir. Küçük boy, iki sayfa olan gazete, DP düşüncesine yakındır. Ancak 27 Mayıs’tan sonra, darbecileri adil ilan eden yazılar yayımlamıştır. Gazete Aralık 1964’te kapanmıştır.
Sabah, 4 Temmuz 1960 tarihinde Ali Rıdvan Bülbül tarafından yayımlanmaya başlamıştır. Dört sayfadır. 2 Ocak 1961’de boyutu küçültülüp, iki sayfaya düşürülür. Sahibi, 23 Ocak 1962’den itibaren Hüsnü Göncü, 1965’te Saadet Küçükşişman’dır. İhtilal komitesini övüp darbeyi meşrulaştırmaya çalışan gazete, Yeni Konya başlığı altında, Yeni Meram, Şehir Postası ve Yeni Konya gazetelerinin, 1 Ekim 1966 tarihinde yaptıkları güç birliğine katılır. 3 Şubat 1969’da, birleşik gazeteden ayrılarak kendi adıyla bir yıla yakın yayımını sürdürür. Son sayısı, 11 Eylül 1969 tarihlidir.
Zaman, Cumhuriyet Halk Partisi Konya İl Başkanlığı tarafından 26 Ağustos 1960’ta çıkarılan günlük siyasi gazetedir. Sahibi, CHP il yönetim kurulu adına Samet Kuzucu, yazı işleri müdürleri; A. Rıdvan Bülbül, Samet Kuzucu, Erdoğan Bakkalbaşı’dır. Zaman, doğrudan CHP’ye ait parti gazetelerindendir. 27 Mayıs Darbesi sırasında çıkartılan Zaman, 7 Aralık 1961’de kapanmıştır.
Şafak, 1 Ağustos 1961 tarihinde yayıma başlamıştır. Günlük, 4-8 sayfa olarak çıkmıştır. Sahibi Ziya Tanrıkulu, yazı işleri müdürü M. Kubilay İmer’dir. Türkiye’de Yarın’ın öncüsü mahiyetinde olan gazete, 31 Aralık 1961’de kapanmıştır.
Şehir Postası, 6 Şubat 1962’de yayın hayatına atılmıştır. Sahibi Emin Ergene, umumi neşriyat müdürü Metin Berberoğlu, yazı işlerini idare eden mesul müdür Hayri Ergene, idare müdürü Seyit Küçükbezirci’dir. Şehir Postası, beş yıllık bir yayımdan sonra, 30 Eylül 1966’da birleşik gazeteye katılarak kapanır (bk. Şehir Postası*).
Anadolu, Mahir İba tarafından 3 Ocak 1964’te çıkarılan, önce günlük, sonra haftalık siyasi gazetedir. Gazete, 19 Şubat 1965 tarihli sayısından sonra yayın hayatından çekilmiştir.
Anadolu’da Hamle, R. Gülay Eskil ile Gazi Mutlu tarafından 9 Ocak 1967 tarihinde çıkarılmıştır. Muhafazakâr eğilimlidir. İlk yazı işleri müdürü Afif Evren’dir. Gazetenin yazar kadrosunda, Mustafa Ataman, Ziya Tanrıkulu, Ali Uğur Gündem, Tahir Büyükkörükçü, Hasan Hüseyin Varol, Dr. Ahmet Said Uğurlu, Edip Yılmaz, M. Kubilay İmer, M. Şakir Arıtan gibi yazarlar vardır. Gazete, 2 Ekim 1969 tarihinde kapanmıştır (bk. Anadolu’da Hamle*).
Türkiye’de Yarın (Merhaba), 20 Ağustos 1969’da bir ortaklık tarafından kurulmuştur. Sahibesi, Şerife Tanrıkulu’dur. 1970’li yıllarda genel yayın müdürlüğünü Ziya Tanrıkulu yapar. Türkiye’de Yarın, Millî Nizam Partisi (MNP)’nin Konya’daki öncüleri tarafından kurulmuştur. 1981-82’de yayımlarından dolayı, iki defa birer hafta kapatılır. Türkiye’de Yarın’ın 1990’da sahibi Ali Güneri’dir. Altı sayfalık siyah-beyaz yayımlanırken, 14 Mart 1991’de kapatılır. Yirmi iki yıllık yayın hayatına, ertesi gün aynı kadronun yer aldığı bir başka isim ile devam eder. Gazete, 15 Mart 1991 tarihinden itibaren Merhaba adını almıştır. Bu adı aldıktan sonra 2004’e kadar sahibi, Ali Güneri’dir. 20 Ağustos 2004 tarihinden itibaren sahibi, Mustafa Arslan olur (bk. Merhaba*).
Konya’nın Sesi, 19 Mayıs 1976 tarihinde, günlük olarak yayımına başlamıştır. Sahibi Ahmet Çobanoğlu’dur. Zengin bir yazı kadrosu vardır. Gazete, 7 Nisan 1981’de Mehmet Emin Çorum tarafından satın alınarak, muhafazakâr bir yayın organı hâline getirilir. 7 Eylül 1981’den itibaren sahibi, Ali İhsan Vatankurtar’dır. Adı, 21 Eylül 1981 tarihinden itibaren Anadolu’da Bugün olarak değiştirilir. Anadolu’da Bugün 31 Aralık 1990 tarihinde yayın hayatına son verir. Konya’nın Sesi, Mustafa Balkan yönetiminde 18 Ağustos 2003 tarihinde yeniden yayımlanır. Uzun soluklu değildir. 19 Ağustos 2006-2008 arasında Ahmet Aka’nın yönetiminde küçük boyda, 40 sayfa ve haftalık olarak tekrar yayımlanır. Ardından, 29 Aralık 2009 tarihinde, dördüncü defa, günlük ve büyük boy olarak çıkarılır (bk. Konya’nın Sesi*).
Konya Postası, 5 Kasım 1977’de çıkmaya başlamıştır. Sahibi Durmuş Alagöz, yazı işleri müdürü Halife Koyuncu’dur. 1 Ağustos 1987’de sahibi Mustafa Alagöz, yazı işleri müdürü Orhan Samur olur. Gazetenin, 2008’de imtiyaz sahibi Ömer Kara’dır (bk. Konya Postası*).
Anadolu Telgraf, 11 Haziran 2012’de Suntv* grubu tarafından yayımlanmaya başlamıştır. İmtiyaz sahibi Yasin Duysak’tır.
Egemen, 15 Nisan 2010’da Ömer Kara tarafından günlük olarak yayımlanmaya başlamıştır. Yazı işleri müdürlüğünü Mevlüt Uluçamlıbel’in yaptığı gazete günümüzde yayımlanmamaktadır.
Global Haber, 25 Ekim 2000’de Şükrü Kanber tarafından yayınlanmaya başlamış haftalık bir gazetedir. Büyük boy ve yirmi sayfa çıkan gazete, kısa bir süre sonra yayımını durdurmuştur.
Haberdar, Adem Alemdar tarafından 3 Ağustos 2010 tarihinden itibaren çıkarılan günlük bir gazetedir. Mayıs 2012’den itibaren resmî ilan almaya başlayan gazete, Memleket Yayın Grubu ile aynı adresi paylaşan gazete günümüzde yayımlanmamaktadır.
Hâkimiyet (Yeni Gazete), 2 Ağustos 1997’de, Yeni Gazete adıyla Celalettin Boyalı ile Yusuf Gürbüz tarafından yayımlanmaya başlamış; adını 9 Ağustos 2002 tarihinde Hâkimiyet olarak değiştirmiştir. Hâkimiyet gazetesinin, 2006’da bünyesindeki ikinci gazete olarak Konya’nın Sesi gazetesini tekrar yayımlanmaya başlaması, Konya’da ikinci gazete çıkarma yarışını başlatmış; neticede Merhaba, Konya Yenigün’ü; Konya Postası, Egemen’i; Memleket, Haberdar’ı yayımlamaya başlamıştır (bk. Hâkimiyet*).
Kobi Enerji, Ali Fuat Kaymaz tarafından 17 Aralık 2007 tarihinde yayımlanmaya başlamış haftalık ekonomi gazetesidir. 2012 yılı sonunda yayımına son veren gazetenin genel yayın yönetmenliğini Mustafa Balkan yapmıştır.
Konya Manşet (Anadolu Manşet), Sabri Altun tarafından önce küçük boy haftalık, 22 Ocak 1996’tan itibaren de günlük olarak çıkarılmıştır. Gazete, 2 Aralık 1996 tarihinde, Anadolu Manşet adını almıştır (bk. Anadolu Manşet*).
Konya Yenigün, 21 Temmuz 2008 tarihinden itibaren, Mustafa Arslan tarafından çıkarılan günlük bir gazetedir. Pazar günleri yayımlanmayan gazetenin yazı işleri müdürü İbrahim Büyükeken’dir.
Memleket, 13 Eylül 2004’te Harun Akgül ve arkadaşları tarafından yayımlanmaya başlamıştır. 2005’ten itibaren gazetenin sahibi Adem Alemdar’dır (bk. Memleket*).
Rasyonel Haber, Sadrettin Soranlar tarafından 12 Şubat 2010 tarihinde yayımlanmaya başlamıştır. 20 sayfa olarak yayımlanmaktadır. Soranlar’ın sahibi olduğu Kuzey As Grup Medya, ayrıca Rasyonel ve Rasyonel Sektör dergilerini de çıkarmaktadır.
Selçuk İletişim, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi uygulama gazetesidir. 1997’den itibaren gazetecilik bölümü öğrencileri tarafından çıkarılmaktadır. Öğrencilere pratik yapma fırsatı veren gazete, sektöre eleman yetiştirmektedir. Aylık yayımlanan Selçuk İletişim, yerel ve ulusal yarışmalarda birçok ödül almıştır (bk. Selçuk İletişim*).
Konya’da 2000’li yıllarda çok sayıda gazete çıkarma girişimi olmuştur. Maraton (Mustafa Güden), Söz (Haşmet Öyken), 42 Konya (Osman Kabalcı), Konya (İbrahim İpbüker-Hüseyin Oğuz), Türkiye’de ve Konya’da İleri (H. Ahmet İlerigiden), Anadolu’da Gündem (Abdullah Soyer), Sorgu (Rıza Poçan) bunlardandır.
Matrak Gazeteler
Konya basını içinde, özel günlerde yayımlanan mizah gazeteleri de bulunmaktadır. Bu gazeteler, belli kurumlar adına, önem verilen tarihlerde yayımlanmıştır. Düzenli değillerdir. Yılda bir, ücretsiz çıkarılmışlardır. Bunlar bir mesleki topluluk ya da sosyal bir grup adına yayımlanan şaka gazeteleridir. Musakka, Pilav, Etli Ekmek, Börek, Oturak, Bohça, Yastık, Yorgan, Takkeli, Şölen/Çok Sulu Kâğıttan Ceride gibi adlarla birçok gazete çıkarılmıştır.
Günümüze ulaşan en eski nüsha, Hekimbaşı gazetesidir. Konya Tabip Odası tarafından Tıp Bayramı münasebetiyle 14 Mart 1949’da yayımlanmıştır. Sahibi: Pirimiz, Mesul Müdürü: Hipokratın Çömezi, Fiyatı: 9999 krş, Sayısı: Doğan, Yayın Tarihi: 14 Mart 1949 gece yarısı, Dizildiği ve Basıldığı Yer: Ekekon Basımevidir. Gazete dört sayfa olarak çıkmıştır.
Ondört Mart, Konya Tabip Odası tarafından, 14 Mart 1950’de yayımlanmıştır. Bu gazetenin künyesi de öncekinin benzeridir: Sahibi: Pirimiz, Mesul Müdürü: Hipokratın Çömezi, Sayısı: Doğan, Fiyatı: 9999 Kr, Yayın Tarihi: 14 Mart 1950 gece yarısı, Dizildiği ve Basıldığı yer: Ekekon Basımevidir. Gazete karikatürlerle de zenginleştirilmiştir.
Dirlik, 14 Mart 1951’de çıkar. Gazetenin sahibi ve yazı işlerini fiilen idare eden: Ser verir Sır vermez, Başyazarı: Serdengeçti’dir. Dirlik’in; nüsha sayısı: 5555, Sene: 9999, Fiyatı: İki metelik, Basıldığı Yer: Yeni Kitap Basımevidir.
Ebegümeci, 14 Mart 1955’te yayımlanır. Gazete, başlık altında kendini: “Tadı Acı, Halk İlacı, Cümleye Devacı; Sahibi: Lokman Hekimin Torunu Değildir, Yazı İşleri Müdürü: Tentürdiyot Ahmet, İdarehanesi: Merih’ten Arsası Satın Alınmıştır; Ütüsüz yazılar kabul olunmaz, Siyasetten vallahi bahsetmez; Fiyatı: Aylak, Sayı: 8 (Ciddidir)” şeklinde tanıtır.
Konya Külâhı, 15 Ocak 1954’te, Türk Folklor Araştırmaları Dergisi’nin 54. sayısına ilave olarak, İstanbul’daki Konya Yüksek Tahsil Okutma Derneğinin düzenlediği Konya Gecesi için yayımlanmıştır. Gazetede, Konya Valisi Kemal Hadımlı, Belediye Başkanı Rüştü Özal’ın da yazıları bulunmaktadır.
Şölen, 23.03.1962’de Konya Gazeteciler Cemiyetinin yayımladığı, tek özel gün gazetesidir. Küçük boy, dört sayfa, “Çok Sulu bir Kâğıttan Ceride”dir. Konya’da günlük yayımlanan Yeni Konya, Şehir Postası, Işık, Yeni Meram ve Sabah gazetelerinin ortak ürünüdür.
Laf, 10.06.1970 tarihinde Konya Barosunun yayımladığı mizah gazetesidir. Künyesi, hakkında fikir vermektedir: “Bunun Kurucusu: Lafçı, Sahibi: Lafazanlar, Başyazarı: Laf Ebesi, Yazı İşlerini İdare Eden Sorumsuz Müdür: Lafçı Başı, Fiyatı: Yurt içi: Bedava/Yurt dışı: Parasız, İlan Fiyatları: Santimi: 50 Lira/Metresi: 5 Bin Lira, Basın Ahlak Yasası bu dergiye uymayı kabul eder. İsterse etmesin”. İlk Laf, 1967’de yayımlanmıştır. Baronun demirbaş eşya gibi parçası kabul edilen Laf’ın 10 Haziran 2002’de bir başka sayısı daha yayımlanmıştır. Bu sayı, Konya’daki, bir gecelik/sulu-matrak gazeteler türünün son örneği olmuştur. Laf, 34 yılda 17 sayı çıkmıştır.
Konya basınında takma ad kullanımı yaygındır. Bunlardan bazıları şöyledir:
Afif Evren (Ahmet Afif Sabri, 1908-1977): Yolcu, Yorgun, Evrenoğlu, A. Sabri, Ahioğlu, Ahmet A., Atacı, Yağıbasan; Celalettin Kişmir: Ce-mir, Karınca, Şakir; Fâkir Usman: Efkâri; Feyyaz Caner, F. Kemâl Öğütçü; Feyzi Halıcı, Aşık Fezaî, C. Hıfzı Eyial; Mahmut Sural: Mansur Sina; Mehmet Önder: Karkınoğlu, Meh-Der; Mustafa Ataman: Kozanoğlu, Savtî; Muzaffer Hamid: Kâni-i Asfar (Sarı Kâni), Fassal, Kerpeten, S. Sâtı, Tiryaki; Sabit Günbay: Böcüoğlu; Server Rifat İskit: Fani, Sinameki Efendi, Zaparta; N. Yalçın Dikilitaş: Sevim Duyar, Fahrettin Filiz ve Niyazi müstearlarını kullanmışlardır.
Konya Dergileri
Konya’da dergicilik, II. Meşrutiyet Döneminde başlamış; Osmanlı Türkçesi ve Grek alfabeli olmak üzere 1908-1928 arasında ilgi çekici dergiler çıkarılmıştır. Rumca yayımlanan İkonyon ve Rehber bunlardandır. Yayın izni alındığı hâlde çıkmayan Takdim, Kılınç Arslan, Selçuk gibi dergiler vardır. Gonca; Eflatun Cem Güney tarafından tek sayı çıkarılan İrşat, Resimli Zaman, Yeni Sanat, Millî Eğitim Bakanlığınca kapatılan Halka Doğru ve toplattırılan Balarısı, Bilgi Yurdu diğerleridir. II. Meşrutiyet’ten günümüze Konya dergileri, ana hatları ile dönem dönem verilecektir. Meşrutiyet’ten, Cumhuriyet’e Konya’da sekiz dergi çıkmıştır. Bunlar:
Barika, bilinen ilk dergidir. Bir süre sonra aynı adla gazete şeklinde de yayımlanmıştır. İlk sayısı, 1 Şubat 1908 tarihini taşımaktadır. Kurucusu, Ahmet İhsan’dır. Haftalık olduğu hâlde, yayını düzenli değildir. Haziran 1909’dan sonra kapanmış, aynı adla 3 Şubat 1911’de, A4 ebadında gazete olarak çıkmıştır (bk. Barika*).
Ufk-ı Ati, 17 Mart 1911 tarihinde çıkmıştır. Kapağı hariç A4 ebadında sekiz sayfadır. Kurucuları: Konya Lisesinin son sınıf öğrencilerinden Halit Zeki, Cevdet Tahir (Arıkut)’dir. Öğrenci dergisidir. Liseli öğrenciler arasında etkili olmuştur. Yazarları arasında Namdar Rahmi (Karatay), Naci Fikret (Baştak) de bulunmaktadır. Kapandığı 4 Eylül 1911 tarihine kadar on beş günde bir olmak üzere on iki sayı çıkmıştır (bk. Ufk-i Ati*).
Şahap, liseliler tarafından, Muzaffer Hamit başkanlığında çıkarılır. Aylık olan Şahap, 15 Mart 1912 tarihinde yayımlanmıştır. Sahibi, Dr. Hulki Amil (Keymen)’dir. Dergi, dönemin okuyan gençliği üzerinde etkili olmuştur.
Rehber, 16 Haziran 1913 tarihinde yayımlanmaya başlayan derginin yayın hayatı kısa sürmüştür. Müdürü, Yorgi Viyolaki’dir. Pazar günleri neşredilen dergi, dördüncü sayısında aylık çıkacağını belirtmiş, beşinci sayıda kapanmıştır. Yorgi Viyolaki, Rehber dışında İkonyon adında Rumca bir dergi daha çıkarmıştır.
Konya Ocak, Türk Ocağı Konya Şubesi’nin yayınıdır. 8 Kasım 1917 tarihinde ilk sayısı çıkar. İttihat ve Terakki’ye bağlı olan derginin yazı işleri müdürü Namdar Rahmi (Karatay)’dir. 30 Mayıs 1918’de kapanmıştır.
Öksüz Yurtları, yetiştirme yurtlarının sesi olarak çıkarılmıştır. En çok şehit veren vilayet olan Konya’da da yetim çocuklar için Öksüzleri Himaye Yurdu açılmış, onun sesini duyuracak, insanları yardıma davet edecek bir dergi düşünülmüştür. Öksüz Yurtları, bir kitap boyutunda, ayda iki defa ve sekiz sayfa yayımlanır. İdare memuru Viyolaki Efendi’dir. Yayımlandığı yıl olan 1917’de kapanmıştır.
Hak Yolu, 19 Temmuz 1919’da çıkmıştır. Dosya kâğıdı ebadında, on iki sayfalık bir dergidir. On günde bir, Paşa Dairesi Medresesinde hazırlanır. Sahibi ve murahhas müdürü İbrahim Hakkı (Konyalı)’dır. Yazı kadrosunun tamama yakını, gençlerden oluşmaktadır. İttihat ve Terakki karşıtı dergi, altı sayı sonra kapanmıştır.
İrşat, Eflatun Cem’in 1917’de çıkardığı bir dergidir. Kendisi o sıra, Konya Öksüzler Yurdu’nda Türkçe öğretmenliği yapmaktadır. Sadece bir sayı çıkmıştır.
İş Ocağı, 28 Kasım 1924’te, Cumhuriyet’in ilanından sonra çıkarılan ilk dergidir. İmtiyaz sahibi Abdülvahit, mesul müdürü Hulusi beylerdir. Konya’da yayımlanan nadir işçi dergilerindendir. On sayı çıktıktan sonra 10 Şubat 1925’te kapanmış, haklarını 6 Haziran 1925’te Zaman dergisine devretmiştir (bk. İş Ocağı*).
Yeni Fikir, Konya’nın en uzun soluklu dergilerindendir. Ocak 1925’te yayımlanmaya başlamıştır. Konya Enerjetizm Okulu akımının yayın organı olan Yeni Fikir’in etki alanı Konya ile sınırlı kalmamıştır. 52 sayı çıkan dergi, resmî destek almıştır. Sahibi, yazı işleri müdürü ve başyazarı Naci Fikret Baştak’tır. Naci Fikret ve Namdar Rahmi ikilisinin Konya’dan ayrılmaları üzerine dergi kapanmıştır (bk. Yeni Fikir*).
Resimli Zaman, Babalık ve Vilayet Matbaası mürettipleri tarafından, 9 Mayıs 1925’te, yalnızca iki sayı olarak çıkarılmıştır. Haftalık ve sekiz sayfadır. Sahibi Edip Nazım (Ermaral), mesul müdürü, Ahi Babazade Nazım (Evren)’dır. 26.12.1933’e kadar dergi olarak, bu tarihten sonra 1936’ya kadar gazete olarak çıkmıştır (bk. Resimli Zaman*).
Işık Yolu, on beş sayısı elle yazılıp taş baskı ile çoğaltılan bir dergidir. İlk sayısı, 15 Kasım 1927’de yayımlanmıştır. Konya Erkek Muallim Mektebi öğrencileri tarafından, 8-24 sayfa olarak ve ayda iki defa çıkarılmıştır. Dergi, on beş sayıdan sonra matbaada basılmıştır (bk. Işık Yolu*).
Yeni Sanat, 1 Ağustos 1928 tarihinde yayıma başlamıştır. Konya Yerli Malları Kullanma ve Koruma Birliği’nin yayın organıdır. Sahibi, Gevrakizade Ahmet Refik’tir. Ayda bir defa ve bir forma (16 sayfa) çıkarılmıştır. Dergi, birkaç sayı çıktıktan sonra kapanmıştır.
1928 sonrasında dergilerin çoğu, tek sayı çıkmış veya ilk sayılarda kapatılmıştır. Uzun süre çıkabilenler, yönetimin destekledikleridir. Bunlardan:
Kervan, 1 Mart 1929’da yayımlanmaya başlamıştır. On beş günde bir çıkarılan derginin mesul müdürü Refik Fikret, yazı işleri müdürü Namdar Rahmi Karatay’dır. Altı sayı çıktıktan sonra 8 Haziran 1929’da kapanmıştır.
Halka Doğru, yalnızca tek sayı olarak 1 Haziran 1929’da yayımlanmıştır. Haftalık şiir dergisidir. Sahipleri, Konya Erkek Muallim Mektebi öğrencileri olan Nail V. ve Rıza Polat’tır. İki yapraklık dergi; yasalara aykırı yayın yaptığı gerekçesi ile Millî Eğitim Bakanlığınca kapatılıp, mevcut sayıları da toplatılmıştır.
Asie Mineure, 1 Ekim 1929’da (1 Octobre 1929), tek sayı olarak Fransızca çıkartılmıştır. Sahibi ve müdürü Naci Fikret, başyazarı Namdar Rahmi’dir (bk. Asie Mineure*).
Balarısı, 15 Kasım 1929 tarihinde büyük boy ve sadece sekiz sayfa olarak çıkmıştır. Sahibi Rıza Şükuh (Abduşşükür)’tur. Dergi, Millî Eğitim Bakanlığınca toplattırılarak kapatılmıştır (bk. Balarısı*).
Tan Yıldızı, Kız Öğretmen Okulu Öğrencileri tarafından tek sayı çıkarılmıştır. 1 Ocak 1930 tarihinde yayınlanmıştır. Küçük boy ve on iki sayfadır.
Terbiye Postası, 1 Mart 1932 tarihinde yayımlanmıştır. Sahibi Eyüp Hamdi, neşriyat müdürü Mehmet Emin’dir. 32 sayfa ve aylıktır. Haziran 1933’te kapanmıştır.
Anadolu Kliniği, üç ayda bir yayımlanan, tıbbi bir dergidir. Sahibi, Opr. Dr. Asil Mukbil Atakam, yazı işlerini idare eden Dr. Ahmet Aksan’dır. Haziran 1933’te kurulan dergi, büyük boy ve 60 sayfa olarak çıkmıştır. 1937’de Konya, Ankara ve Zonguldak’ta, üç ayda bir yayınlanmıştır. 1939’da yayımına son verilmiştir (bk. Anadolu Kliniği*).
Selçuk, 15 Temmuz 1934’te yayımlanmıştır. On beş günde bir olmak üzere, iki sayı çıkabilmiştir. Sahibi, 1 Kasım 1945’ten itibaren aynı adla bir gazete de çıkaran Mehmet Muhlis (Koner)’dir. Dergi, 1 Ağustos 1934’te yayımını durdurmuştur.
Konya, Konya Halkevi tarafından 1936 yılı Eylülünde çıkarılmaya başlanmıştır. Derginin imtiyaz sahipliği ve sorumlu müdürlüklerini, Konya Halkevi başkanları ve yöneticileri üstlenmiştir. 1950 yılındaki 140. (Mayıs-Haziran) sayıdan sonra mali sorunlarını aşamayan dergi, yayın hayatına son vermiştir (bk. Konya*).
Orta Anadolu, Kasım 1939’da yayımlanmıştır. Ayda bir çıkan derginin yazı kadrosunun ekseriyeti öğretmen ve öğrencilerden oluşmaktadır. Sahibi ve sorumlu müdürü Hayri Klavon, yayın müdürü Mithat (Şakir) Altan’dır. Yalnızca altı sayı çıkan Orta Anadolu’nun son sayısı, 1 Nisan 1940 tarihini taşımaktadır.
Nur, 19.05.1947’de Ankara’da basılmıştır. İlk 1-2 sayısı beraber çıkan dergi, aylıktır. Sahibi ve yazı işlerini fiilen yürüten Mehmet Önder’dir. Türkçü olan dergi, komünist ideolojiye karşıdır. Dergi, Konya’da çıkan IV. sayısından sonra kapanmıştır.
Hukuk ve İçtihatlar, 8 Haziran 1946’da çıkmıştır. Sahibi, yazı işleri müdürü Av. Halis Sungur’dur. Her sayısı üç forma çıkan dergi, iki ayda bir yayımlanmıştır. Mahkeme ve Yargıtay kararlarını yayımlar. Sayıları bin ila bin beş yüz arasında basılan dergi, fasılalarla yayımlanmış ve 1950’de kapanmıştır (bk. Hukuk ve İçtihatlar*).
Teknik Dergi, 1 Ekim 1946’da aylık çıkarılmıştır. Sahibi ve müdürü, M. Naci Gücüyener’dir. Teknik okulların ihtiyaçlarına cevap verme niyetindedir. Yalnızca üç sayı çıkan dergi, Ocak 1947’de kapanmıştır.
Millî Birliğin Sesi, 1 Ekim 1948 tarihinde, Hüseyin Kara tarafından çıkartılmıştır. İki sayı çıkabilen dergi, 32 sayfadır. Fikir dergisi olan Millî Birliğin Sesi, Kasım 1948’de kapanmıştır. Bundan sonra, Millî Birlik ismiyle 20 Ocak 1949’da, ayda bir yeniden yayımlanır. Sahibi Y. Kadri Asöcal’dır. 16 sayfalık dergi, gençliği millî şuurla yetiştirmeyi hedeflemiştir.
Bozok, 1 Ocak 1949’da çıkarılmış, iki sayıdan sonra da kapanmıştır. Sloganı: “Türk Ulusu Titre ve Kendine Dön”; sahibi S. Karpuzoğlu’dur. 16 sayfa çıkan bu aylık milliyetçi dergiyi ilginç kılan bir özelliği, hikâye yazarı Mehdi Halıcı’dır. Halıcı sonraları Kürt milliyetçiliğinin ideologlarından biri olarak tanınacaktır. Bozok, iki sayı çıkarak, 28 Şubat 1949’da kapanmıştır.
Anıt, Konya ve Mülhakatı Eski Eserleri Sevenler Derneği tarafından, arkeoloji, folklor ve tarih dergisi olarak Şubat 1949’da çıkarılmıştır. Ayda bir yayımlanmaktadır. Sahibi Dernek Başkanı ve Konya Müzesi Müdürü M. Zeki Oral, yazı işleri müdürü Avukat Tahir Mıhçı’dır. Dergi, bilim dünyasında saygın bir yer edinme çabasındadır. Konya dışında da dağıtılmıştır. 1950 Temmuzunda, yayımına yedi yıl kadar ara veren dergi, 1964’te kapanmıştır (bk. Anıt*).
Türk Folklor Araştırmaları Dergisi, Ağustos 1949’dan itibaren İhsan Hınçer tarafından çıkarılmıştır. Aylık halk bilgisi dergisidir. Hınçer’in 11 Kasım 1979 tarihinde ölümüne kadar İstanbul’da düzenli olarak 365 sayı yayımlanan dergi, özellikle Konya folkloru üzerine zengin malzeme içermektedir (bk. Türk Folklor Araştırmaları Dergisi*).
Bizim Yayla, Nisan 1950’de, aylık bir edebiyat ve kültür dergisi olarak, Muzaffer Meriç tarafından, kısa süre yayımlanmıştır.
Çağrı, 1957 Ekiminde Feyzi Halıcı tarafından çıkarılmaya başlanmıştır. Anadolu’da yayımlanan en uzun soluklu fikir ve sanat dergisidir. Halıcı, aynı zamanda derginin yazı işleri müdürüdür. Çağrı, Konya’da on iki yıl çıktıktan sonra 1969’dan itibaren Ankara’da yayımlanmaktadır (Çağrı*).
Çağlayan, 1 Aralık 1957 tarihinde Muhteşem Rıza Selçuk tarafından çıkarılmıştır. Aylık, fikir ve ülkü dergisidir. Dört sayı çıkan Çağlayan, Nisan 1958’de kapanmıştır.
Özlem, 11 Ocak 1959 tarihinde, Yılmaz Gürkan, Faruk K. Uzunlar, Saim Sakaoğlu ve Bedir Yıldız adlı bir grup lise son sınıf öğrencisi tarafından aylık fikir ve sanat dergisi olarak çıkarılmıştır. On altı sayfalık dergi, Mart-Nisan 1959 tarihli 3-4. sayısından sonra kapanmıştır (bk. Özlem*).
İslâm’ın İlk Emri Oku, 1 Mart 1961 tarihinde çıkartılmaya başlanmıştır. Yayımcıları, Türkiye İmam Hatip Okulları Mezunları Cemiyeti adına Mustafa Pektut, Halit Güler ve Mustafa Akıncı’dır. Dinî, içtimaî ve edebî bir dergi olan Oku, aylık, 22 sayfa ve uzun soluklu olabilmiştir (bk. İslâm’ın İlk Emri Oku*).
Bunların dışında, 1980’e kadar; Konya Öğretmenler Derneği adına Ekin (15 Ocak 1961), İhsan Baykal ve Ali Çiçekli tarafından Akıncı Öğretmen (Ocak 1962), Konya Öğretmenler Derneği adına Veli Demiröz tarafından Hasat (1 Mart 1963), Konya Selçuk Eğitim Enstitüsü Öğrenci Derneği adına Seyit Küçükbezirci sahipliğinde Çağdaş Selçuk (1966), Çağdaş Selçuk’un Ekim 1966’da kapanması üzerine yine Seyit Küçükbezirci tarafından Türk Çiftçisi (Haziran 1967 tek sayı) çıkartılmıştır. Ardından Konevi (1982), Konya Demokrat (1 Ocak 1989), Çare (Sabri Altun 1992), Konya Haber (Konya Gazeteciler Derneği-Eylül 1995), Hür Medya (İsa Okutan-1995), Eylül (Ahmet Aka-Ocak 1997), Cemre (Mehmet Devrim Sur-1 Temmuz 1998), Cönk (2004), Barem (2004), Rota (2004), Kırk Bir Kere Edebiyat (2007) gibi birçok dergi yayımlanmıştır. Bütün bunlar içinde hakemli dergilerin, basın-yayın tarihinde özel bir yeri bulunmaktadır.
Hakemli Dergiler, Kurum Dergileri
1980’den sonra Konya’da, yirminin üzerinde hakemli, doksan civarında kurum dergisi, elli civarında haber ve sanat dergisi çıkarılmıştır. Bunların pek azı düzenli ve sürekli bir yayıma sahiptir.
1990’lı yılların sonu itibariyle öğretim elemanlarının makalelerinin yayımlandığı hakemli dergiler, yapı olarak farklıdır. Akademik yükselmede etkili olan bilimsel makaleleri yayımlamaktadır. Bilimsel araştırmalar, alan uzmanı hakemler tarafından değerlendirip, düzeltildikten sonra dergilerde yer bulabilmektedir. Onun için dergiler, alanlarında önemli bir birikimi barındırmaktadır. Bunlardan:
Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, ilk kez 1987 yılında Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi adıyla çıkarılmıştır. Yılda bir sayı yayımlanan dergi, aynı fakülte tarafından 1999 yılından beri hakemli hâle getirilmiştir. Yılda iki kez, Mart ve Eylül aylarında yayımlanmaktadır. Dergide, sosyal ve fen bilimleri ile bu alanların eğitim-öğretimine ilişkin çalışmalara yer verilmektedir.
İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, Mehir Vakfı tarafından çıkarılmaktadır. Editörü, İlahiyat Fakültesi öğretim üyesi Saffet Köse’dir. 2003’te ilk sayısı yayımlana dergi, İslam hukuku, İslam hukuku tarihi, edebiyatı, son dönem veya daha önce yaşamış İslam hukukçuları ve eserlerinin tanıtımı, sempozyum ve tez değerlendirmeleri gibi konularda yayın yapmaktadır.
İstem, Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü’nce yılda iki sayı olarak çıkarılan bilimsel, akademik ve hakemli bir dergidir. 2003 yılında yayın hayatına başlayan dergide İslam tarihi, Türk İslam sanatları tarihi, Türk İslam edebiyatı ve Türk din musikisi ile ilgili özgün bilimsel makaleler, çeviriler, araştırma notları ve kitap tanıtımlarına yer verilmektedir (bk. İstem*).
Konya Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Dergisi Veterinarium, aynı adı taşıyan enstitü çalışmaları ve alan araştırmalarının yayımlandığı bilimsel bir dergidir. 1990 yılında çıkarılmaya başlanmıştır. Dergi, 1990’dan 1993’e kadar yılda iki, sonraki yıllarda ise yılda bir sayı çıkmış, toplam 21 sayıda 257 makale yayımlanmıştır.
Marife, NEÜ İlahiyat Fakültesi tarafından 2001 yılından beri çıkarılan hakemli bir akademik dergidir. Bahar, güz ve kış olmak üzere yılda üç defa yayımlanmaktadır. Dergi, sosyal bilimler alanında özgün bilimsel makaleler, çeviriler, araştırma notları, soruşturmalar, kitap ve tez tanıtımları, sempozyum ve toplantı notları yayınlamaktadır. Yirmi bir ilde temsilciliği, abonelik sistemi olan derginin editörü; Ahmet Yaman’dan sonra, Fikret Karapınar’dır (bk. Marife*).
SÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, beden eğitimi ve spor alanında, klinik ve deneysel çalışmalar, editöryal yazılar ve derlemeler yayımlamaktadır. 1999 yılından beri çıkan dergi, 2010 yılından itibaren e-dergi olarak elektronik ortama aktarılmıştır. Yılda üç sayı olarak Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında yayımlanmaktadır.
SÜ Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 1991 yılında çıkarılmaya başlamıştır. 2000 yılına kadar yılda iki sayı çıkan dergi, 2002’den itibaren yılda üç sayı çıkartılmaya başlanmıştır. Alanla ilgili bilimsel çalışmalar yayımlamaktadır.
SÜ Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 2011 yılında yayıma başlamıştır. Yılda iki sayı çıkarılmaktadır.
SÜ Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 1994 yılında, yılda tek sayı olarak yayımlanmaya başlanmış; 1997’den beri de yılda iki sayı olarak çıkmaktadır.
SÜ Edebiyat Fakültesi Dergisi, 1981 yılında çıkmaya başlayan dergi, 1981-2002 yılları arasında, fasılalarla ve bazıları birleşik olmak üzere toplam on dört sayı çıkarılmıştır. 2002-2006 arasında yayımlanmayan dergi, 2006 yılında XV. sayıdan başlayarak hakemli yapılmıştır. Yılda iki defa basılarak XXV. sayıya ulaşan dergiye, İnternet üzerinden erişim mümkündür. Modern Language Association of America (MLA) gibi yurt dışı veri tabanına girmektedir.
Selçuk İletişim, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi tarafından 1999 yılından beri yayımlanan hakemli, akademik bir dergidir. Yılda iki kez, Ocak ve Temmuz aylarında yayımlanmaktadır. Dergide, iletişim bilimlerinin bütün alanlarıyla ilgili bilimsel makaleler yer almaktadır.
Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından 1991 yılında yayımlanmaya başlamıştır. 2009 yılından itibaren hakemli bir akademik dergi hâline getirilmiştir. Yılda dört kez, Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında yayımlanmaktadır. Tarım ve gıda bilimlerinin bütün alanlarıyla ilgili bilimsel makaleler dergide yer almaktadır.
Selçuk Uygulamalı Matematik Dergisi (SJAM), Selçuk Üniversitesi Uygulamalı Matematik ve Araştırma Merkezi tarafından 2000 yılından beri yayınlanan hakemli bir akademik dergidir. Dergi, yılda iki kez, Haziran ve Aralık aylarında yayınlanmakta; uygulamalı matematiğin çeşitli branşlarından araştırmaları içermektedir.
Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1988 yılında yayın hayatına başlamıştır. 2000 yılından beri hakemli dergi olarak çıkarılmaktadır. Dergi yılda iki kez, Temmuz ve Aralık aylarında yayımlanmaktadır. Kamu hukuku, özel hukuk ve mali hukuk alanlardaki makalelerin yanı sıra mahkeme karar incelemeleri de dergide yer almaktadır.
Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, ilk olarak 1985 yılında yayımlanmaya başlamıştır. 1986-1990 arasında yayına ara veren dergi, 1990’dan itibaren yeniden çıkarılmaya başlamıştır. 1996’dan beri düzenli olarak yayımlanan dergi, 1999 yılında hakemli olmuştur. 2001 yılından bu yana yılda iki sayı çıkartılmaktadır.
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1992 yılında çıkarılmaya başlamıştır. Yılda iki kez yayımlanan hakemli bir dergidir. Dergide, sosyal bilimlerinin bütün alanlarıyla ilgili bilimsel çalışmalara yer verilmektedir.
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, ilk olarak 1984 yılında yayıma başlamıştır. Meram Tıp Fakültesi Dekanlığı tarafından, yılda dört sayı çıkarılmıştır.
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, SÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü tarafından 1994 yılında yayımlanmaya başlamıştır. Dergi, 2001 yılında çıkarılan X. sayısından itibaren ulusal hakemli bir dergi hüviyetine kavuşmuştur. Yılda iki defa Nisan ve Ekim aylarında yayımlanan dergi, Türk kültürü, Türk tarihi, Türk edebiyatı, Türk dili ve Türklüğü ilgilendiren bütün sahalarla ilgili bilimsel yazılara yer vermektedir.
Selçuk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, SÜ Veterinerlik Fakültesi tarafından 1984 yılında özel sayı ile yayımlanmaya başlamıştır. 1985’ten beri, Veteriner Bilimleri Dergisi olarak çıkarılmaktadır. 2010 yılından itibaren Eurasian Journal of Veterinary Sciences adıyla yılda iki sayı yayımlanmaktadır.
Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi tarafından 1991 yılından beri yayınlanan hakemli, akademik bir dergidir. Yılda iki defa, Nisan ve Kasım aylarında yayımlanmaktadır. İşletme, ekonomi, kamu yönetimi, uluslararası ilişkiler, siyaset ve sosyal bilimler alanlarıyla ilgili bilimsel makaleler dergide yer almaktadır.
Tarihin Peşinde, yılda iki defa çıkan hakemli, Konya’nın ilk uluslararası dergisidir. Yazar kadrosunda, yerli ve yabancı akademisyenler bulunmaktadır. Mart 2009’da ilk sayısı çıkan dergi, alanında beş dilde, basılı ve elektronik yayım yapmaktadır. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi öğretim üyesi Necmi Uyanık tarafından çıkarılmaktadır.
Ayrıca, aynı adı taşıyan kurum tarafından yayımlanan Hayvancılık Araştırma Dergisi ile Bitkisel Araştırma Dergisi gibi hakemli dergiler de bulunmaktadır.
Konya’da 1982 yılından itibaren kurumlar adına çıkartılan dergilerden bazıları şunlardır:
AntreParantez, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nün uygulama dergisidir. İlk olarak 2006 yılında çıkmıştır. Altı aylık periyotlarla dergi, 2012’ye kadar yayımlanmıştır.
Bilgi Yolu, Türk Kütüphaneciler Derneği Konya Şubesi tarafından 2002 Şubatında yayıma başlamış; 2007 yılına kadar çıkarılmıştır.
Bir Dost, Dost Eli Derneğinin yayın organıdır. İlk sayısı, 2010 Martında çıkan dergi, ücretsizdir.
Botsa, Botsalılar Kültür Eğitim Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği tarafından Aralık 2007’de çıkarılmaya başlanmıştır. Altı ayda bir yayımlanmaktadır.
Bülten, Türkiye Makine Mühendisleri Odası Konya Şubesi tarafından, 2001’de yayımlanmaya başlanmıştır. Dergi, üç ayda bir yayımlanmaktadır.
Çetmi’nin Sesi, Çetmililer Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Derneği tarafından 1998 Ocağında çıkarılmıştır. Üç ayda bir yayımlanmaktadır.
Damla, Çınar Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneğinin yayın organı olarak, 2005 yılından beri üç ayda bir yayımlanmaktadır.
Devrim 1923, Atatürkçü Düşünce Derneği Konya Şubesi tarafından 1997’den 2003’e kadar çıkarılmıştır.
Diltaş Post, Çığlık dergileri, Dil-Turizm AŞ (DİLTAŞ) tarafından çıkarılmaktadır. Çığlık dergisi, 1994’ten beri yılda bir sayı yayımlanmaktadır. Diltaş Post ise, Diltaş Lisesi İngilizce Kulübü’nün tek sayı olarak çıkardığı İngilizce dergidir.
Genç Adım, İlim Yayma Cemiyeti Konya Şubesi tarafından 2006 Martından itibaren yayınlanmaktadır (bk. Genç Adım*).
Glopol Politikalar, Selçuk Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğrencileri tarafından, Kasım 2006’dan itibaren altı ayda bir çıkarılmaktadır.
Hukuki Araştırmalar Dergisi, Hukuki Araştırmalar Derneği (HUDER) Konya Şubesi tarafından, 2001’den beri altı ayda bir yayımlanmaktadır. Dergi, avukatlara ücretsiz dağıtılmaktadır.
Karatay, Karatay Belediyesinin yayın organıdır. Ağustos 1990’dan itibaren çıkarılan dergi, belediye bülteni niteliğindedir.
Kent ve Yapı, ilk sayısı 2009 Martında çıkarılmıştır. İnşaat Mühendisleri Konya Şubesi adına imtiyaz sahibi Ahmet Han Horasan’dır. İki ayda bir yayımlanmaktadır.
Kon TV, Kon TV’nin, yayın organı olarak, yeni yayın dönemi başlarında çıkartılmaktadır.
Konya Bülten, Türkiye Makine Mühendisleri Odası Birliği (TMMOB) Konya Şubesi tarafından ilk sayısı 2001 yılında çıkarılmıştır. Üç ayda bir yayımlanmaktadır.
Konya Haber, Konya Gazeteciler Cemiyeti tarafından 1995 Eylülünde yayımlanmaya başlamıştır. 2007’den itibaren, iki ayda bir çıkarılmaktadır.
Konya Ticaret Borsası Dergisi, Konya Ticaret Borsasının yayın organı olarak, 1998 yılından beri yayımlanmakta; üç ayda bir çıkarılmaktadır.
Konya, Konya Büyükşehir Belediyesinin yayın organı olarak, 1995 Mayısında çıkarılmıştır. İki ayda bir olmak üzere 2003’e kadar yayımlanmıştır.
Konya’da Sanayi, Lonca, KSO Bülteni ve Euro Konya Bülteni, Konya Sanayi Odasının yayın organlarıdır. İlki olan Konya’da Sanayi, 1993 Ocak ayında yayımlamıştır. Oda, yerine 2000 yılında Lonca dergisini çıkarmıştır. Üç ayda bir yayımlanıp, ücretsiz dağıtılan Lonca’dan sonra, Konya Sanayi Odası Bülteni çıkarılmıştır. Ayda 3.000 adet basılan bülten ardından Euro Konya, 2007’de çıkarılmıştır.
Konyaspor, Konyaspor Kulübünün yayın organı olarak 2005-2006 futbol sezonunda yayımlanmaya başlamıştır. İki ayda bir çıkmaktadır.
KOSİAD, Konya Sanayici ve İş Adamları Derneği (KOSİAD) tarafından, 1993 yılında çıkarılmıştır. Yalnız üç sayı yayımlanmıştır.
KTO Dergisi, Yeni İpek Yolu, 1988 yılında ilk kez KTO Dergisi olarak yayımlanmıştır. Dergi, 1995 yılında adını, Yeni İpek Yolu olarak değiştirmiştir. Hâlen aylık olarak yayımlanmaktadır.
(Dört Mevsim) Meram ve Meram dergileri Meram Belediyesinin yayın organlarıdır. (Dört Mevsim) Meram’ın ilk sayısı, 1999’da Sonbaharda Meram adıyla çıkmıştır. Ardından Kışta Meram, İlkbaharda Meram, Yazda Meram sayıları, 2003’e kadar yayımlanmıştır. Sonra Meram dergisi, 2007’de, üç ayda bir olmak üzere altı sayı çıkarılmıştır.
Pulpa, Konya Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinin yayın organı olarak 2006 yılında çıkarılmıştır. Dört ayda bir yayımlanıp, ücretsiz dağıtılmıştır.
Ribat, Ribat Eğitim Vakfının yayınıdır. 1982 Kasımında çıkarılmaya başlanan aylık bir dergidir. Yayınını sürdürmektedir (bk. Ribat*).
Sağlıcakla, Özel Selçuklu Hastanesi yayın organıdır. 2004 yılından itibaren aylık çıkarılmaktadır.
Sağlık ve Tedavi, Mevlâna Üniversitesi Mevlâna Hastanesinin dergisidir. Üç ayda bir yayımlanmaktadır.
Sayha, 15 Mayıs 1990’da yayın hayatına başlamış, Nisan 1992 tarihine kadar yayımlanmıştır. Ardından fotokopi ve e-dergi olarak çıkmaya devam eden dergi, Millî Gençlik Vakfı (MGV) Konya Şubesi yayını olarak çıkmıştır.
Selçuk Bakış, Selçuk Üniversitesinin haber ve tanıtım dergisidir. 2006 Eylülünden itibaren, üç ayda bir yayımlanmaktadır.
Selçuklu Bülteni ve Çocuk Kent Bülteni, Selçuklu Belediyesinin yayınlarıdır. Selçuklu Bülteni, 2005 yılından itibaren 2009’a kadar, aylık 73 sayı çıkarılmıştır. Çocuk ve Kent Bülteni de 2005-2009 yılları arasında üç ayda bir çıkarılmıştır.
Sille, Sille’yi Kalkındırma ve Tanıştırma Derneğinin yayın organıdır. 2008 Ağustosundan itibaren dört ayda bir çıkarılmaktadır.
Toprağın Tadı, Konya Şeker Fabrikasının yayını olan dergi, 2003 Eylülünde çıkartılmaya başlanmıştır.
Yıllar ve Yollar, Özkaymak Holding’in yayın organıdır. İlk sayısı, 2009 Ocak ayında yayımlamıştır. İki-üç ayda bir çıkarılmaktadır.
Kurum dergileri içinde Damızlık ve Sığır Yetiştiriciler Birliği’nin Birliğin Sesi; TMMOB Konya Şubesi’nce yayımlanan Akademik Tarım, Belediyem; Konya Fotoğraf Amatörleri Derneğinin Konfad; Türkiye Futbol Antrenörleri Derneğinin Tüfad Konya Futbolun Rengi; Konya Serbest Muhasebeciler ve Mali Müşavirler Odası Bülteni; Konya Akören Dergisi; Konya Barosunca yayımlanan Konya Barosu; Mehir Vakfına ait Mehir Aile Dergisi ve Mehir Bülteni; Konya Bilişim Derneğinin (KOBİD) Konya Bilişim Dergisi ve Teknovizyon dergileri; Emrem Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin Gülcübaba; Başak-Elmas Lisesi Mezunları Yardımlaşma Derneğinin Esselam; Konya Tekstil Konfeksiyon Sanayiinin Moda Konya; DYP Karatay İlçe Başkanlığının Karatay’ın Sesi; Kombasssan Holding’in Kombassan Bülteni; Konya Tarım İl Müdürlüğünün Konya Tarım Gazetesi; Konya İl Kültür Müdürlüğünce bir dönem yayımlanan Konya Kültür ve Sanat Bülteni; SÜ Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Hemşire Hizmetleri Müdürlüğünce çıkarılan Hemşire Dergisi; Özkanlar İletişim’in Kapadokya Bakış; Konya Bölge Zirai Mücadele Bölge Başkanlığının Zirai Mücadele; Çağrı Kültür Merkezi’nin Son Çağrı; As Grup Medya’nın Rasyonel; Çevre ve Orman Bakanlığı Konya İl Müdürlüğünce yayımlanan Çevre ve Orman; Kültür ve Turizm Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü Konya Müze Müdürlüğü tarafından 1985’te yayımlanan Müze; Fıtrat; Ayşah Anaokulu tarafından yayımlanan Armağan; Konya Çimento Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi tarafından yayımlanan Armoni; Taşoluk İÖO tarafından yayımlanan Taşoluk; Karatay Lisesinin Tek Yürek; 24 Kasım İÖO’nun Umut Çiçekleri; Özel TED Konya İÖO’nun Yarın İçin Şimdi Dergisi; Karatepe İÖO’nun Esinti; Anadolu İmam Hatip Lisesinin Bad-ı Saba; Selçuklu Atatürk Lisesinin Selen; Abdullah Aymaz İÖO’nun Aymaz Bülteni ve Aymaz Haber; İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Eksen ve SÜ İlahiyat Fakültesi Haber Bülteni; SÜ El Sanatları’nın Yöresel dergisi; özel eğitim kurumlarından Deha Özel Eğitim’in Deha Dergisi; MEDAŞ tarafından yayımlanan MEDAŞ Dergisi ve Bülteni; Konya Eczacılar Odası Derneğinin Eczane; İttifak Holding/Adese bünyesindeki Kulesite Life; Afganistan Türk Gençleri Birliği tarafından çıkarılan Birlik; Kontur Turizm’in Kontur Yaşam; Akınsoft Yazılım’ın Inovax; Müsvedde gibi çok sayıda yayın bulunmaktadır.
Sanat ve Haber Dergileri
Sanat ve haber dergileri, çok değişik konuları merkeze alarak yayın hayatına atılmışlardır. Haber, yorum, edebiyat, spor, şehir hayatı, dinî yorum, siyaset, sanat bunlardan bazılarıdır.
7 Gün dergisi, ilk sayısı 15.10.1997 tarihinde Volkan Berk tarafından çıkarılan, aylık bir yayındır.
Akçed Bülteni, 22 Aralık 1999’da aylık bir yayındır. Sahibi Mehmet Kalay’dır.
Alyan, 28.07.2004 tarihinde yayın hayatına başlayan aylık derginin sahibi Ferhat Altay’dır.
Anadolu’da Hedef, 1993 Şubatından 1995 Ağustosuna kadar aylık yayımlanmıştır. 1996’da iki sayısı iki aylık olarak çıkan derginin sahibi M. Şahin Dinçer’dir.
Anadolu’nun Sesi, 18 Kasım 2002 tarihinden itibaren üç aylık dönemlerle yayımlanmıştır. Sahibi, Mehmet Parlak’tır.
Anatolian Life, tek sayı olarak 2009 yılı Eylülünde yayımlanmıştır.
Arkıs Dergisi, 23 Ocak 2003 tarihinde kurulmuş ve aylık yayımlanmıştır. Sahibi Niyazi Akçalık’tır.
Aşiyan, sahibi İsmail Özen’dir. 1996 Ocak ayından Aralığına kadar on iki sayı çıkmıştır (bk. Aşiyan*).
Ayna, 28 Ağustos 2002’de yayıma başlamış aylık bir dergidir. Sahibi, Seyfullah Gümüşok’tur.
Azra Haber, 2005 yılı sonunda yayın hayatına başlayan dergi, altı ayda bir beş sayı çıkabilmiştir. Sahibi, Mustafa Koçak’tır.
Bengisu Edebiyat, 20 Mayıs 2003 tarihinden itibaren aylık yayımlanmıştır. Sahibi, Ahmet Çınar’dır.
Çalı, 1997 Şubatında yayıma başlamıştır. Sahibi Zeki Oğuz’dur. Yayımına birkaç defa ara veren dergi, 100. sayıdan sonra tekrar çıkarılmaya başlanmıştır (bk. Çalı*).
Çığır, 21 Nisan 2005 tarihinde kurulmuş, üç ayda bir çıkmıştır. Sahibi, Halis Ekmekçi’dir.
Çınar, 21 Mayıs 2004’ten itibaren üç ayda bir yayımlanmaktadır.
Denge, 27.03.2003 tarihinden itibaren üç ayda bir yayımlanmıştır. Sahibi, Mehmet Güçlü’dür.
Düşünen Tarihçi, 30 Aralık 2004 tarihinden itibaren aylık yayımlanmıştır. Sahibi, İsmail Demirel’dir.
Eylül, 1996 yılında yayımlanmıştır. İki ayda bir çıkartılan derginin, sahibi ve yazı işleri müdürü Ahmet Aka’dır (bk. Eylül*).
Fıtrat İlim, 2001 Temmuzundan itibaren üç ayda bir çıkarılmıştır. Sahibi, Yeliz Özdemir’dir.
Flaş, 1990 yılında yayımlanmaya başlayan derginin, sahibi ve yazı işleri müdürü Kemal Soylu’dur (bk. Flaş*).
Gölgeler, öğrenci dergisidir. Sahipliğini Adem Aksüt’ün üstlendiği dergi, 2006 Martında ilk sayısını yayımlamıştır.
Gözardı, sahibi Mustafa Kıraç olan derginin ilk sayısı 2006 Şubatında yayımlanmaya başlamış ve yılda iki sayı çıkmıştır.
Gözyaşı, aylık olarak 2001 yılından itibaren yayımlanmıştır. Sahibi ve yazı işleri müdürü Haşim Akten’dir (bk. Gözyaşı*).
Gülistan, 1999 yılından itibaren altı ayda bir yayımlanmıştır. Sahibi Tuncer Akgün’dür.
Hilal, 22.03.1999 tarihinde çıkarılmıştır. Üç ayda bir yayımlanan derginin sahibi Ali Durak’tır.
Hisar, 17.03.1998 tarihinde kurulmuştur. Aylık çıkarılan derginin sahibi Ahmet Acar’dır.
Hüküm, 04.12.2000 tarihinde çıkarılmıştır. Sahibi Mehmet Altunkaya olan dergi, üç ayda bir yayımlanmıştır.
Hür Medya, 1996 Haziranında çıkarılan derginin sahibi, İsa Okutan’dır. Aylık yayımlanan dergi, 2008 Temmuzunda çıkan 139. sayısından itibaren kapanmıştır.
Ihlamur, sahibi Hakan Sarı’dır. 2009 yılında yayımlanmıştır.
In Dream Konya, ilk sayısı 2008 Nisanında çıkmıştır. Sahibi Ufuk Songuç olan dergi, iki ayda bir yayımlanmıştır.
İhya, 03.09.2002 tarihinden itibaren aylık yayımlanan derginin sahibi Mehmet Ünüvar’dır.
Kaknüs, 28.10.2004 tarihinde çıkarılmıştır. Sahibi Ragıp Kuzu olan dergi, aylık yayımlanmıştır.
Konya Life, 2005 yılı Ağustosunda ilk sayısı çıkarılmıştır. Sahibi ve yazı işleri müdürü Rıfat Ergan’dır. Aylık yayımlanmaktadır (bk. Konya Life*).
Konya Sport, 01.03.2003 tarihinden itibaren aylık yayımlanmıştır. Sahibi Kemal Soylu’dur.
Konya ve Bisiklet, 2002’den itibaren üç ayda bir çıkarılmıştır. Sahibi Muzaffer Tulukçu’dur.
Köşe Bucak Dünya, Haziran-Temmuz 2010’da ilk sayısı yayımlanmıştır. Sahibi-yazı işleri müdürü ve genel yayın yönetmeni Ali Sami Palaz’dır. Seyahat ve kültür, sanat dergisi olarak, iki ayda bir çıkarılmaktadır (bk. Köşe Bucak Dünya*).
Lamelif, 2007 yılı Ekim ayında yayımlanmaya başlamıştır. Sahibi, Ali Civan’dır.
Makalat, 1999 yılından itibaren, altı aylık dönemlerle yayımlanan bir dergidir. Sahibi Mustafa Özdemir’dir (bk. Makalat*).
Mavi Düşler, 27.03.2003 tarihinde aylık olarak yayımlanmaya başlamıştır. Sahibi, Osman Çelebi’dir.
Metafor, 2005 yılı Martından itibaren iki ayda bir yayımlanmıştır. Sahibi Ömer Arlı’dır. Dergi, VI. sayısından sonra kapanmıştır.
Meydan, aylık olan derginin sahibi, Aslı Kutsal Eren’dir. 2008 Haziranından itibaren çıkarılmıştır.
Patika, 22.12.1998 tarihinde, iki ayda bir yayımlanmaya başlamıştır. Sahibi Erman Yorgancılar’dır.
Pejmürde, 06.08.2003 tarihinde aylık çıkarılmıştır. Sahibi, Sıdıka Kuruçay’dır.
Siteney Bülteni, 11.06.2003 tarihinde aylık çıkarılmıştır. Sahibi, Hüseyin Suat Öz’dür.
Söz, 26.06.2002 tarihinde haftalık olarak çıkarılmaya başlanmıştır. Sahibi, Ali Sakal’dır.
Tanı-Yorum, 28.06.2004 tarihinde aylık yayımlanan bir dergidir. Sahibi, Erkan Saki’dir.
Ücra, 20.08.2002 tarihinde aylık yayımlanmıştır. Sahibi, Bülent Keçeli’dir.
Üniversitem, 10.02.2005 tarihinde çıkarılmıştır. Sahibi Özkan Musaoğlu’dur.
Konya’da Yayın Yapan Yerel Radyolar
Konya’da radyoya karşı ilgi Cumhuriyet başlarından itibaren vardır. 1927 yılında Konya Ticaret Odası, ilk radyo alıcısını getirerek kurar. 1962 yılında Konya il radyosunun kurulması için dönem yetkililerine çağrıda bulunulur. Fakat deneme mahiyetinde ilk yerel radyo yayını, 1971 Martında Konya Lisesinde yapılır. Lise Radyosu, haftada üç gün ikişer saatlik yayını, Aralık 1972’ye kadar sürdürür. Türkiye’de radyo ve televizyon yayıncılığı, fiili olarak 1990 yılına kadar devlet tekelindedir. Bu yıla kadar özel kuruluşların, alana giriş çabası sonuçsuz kalmıştır. Konya Lisesi Radyosundan yirmi yıllık bir aradan sonra uzun soluklu yerel radyo yayıncılığı, 1991 yılında başlar. Fakat belli bir kuralla düzenleme bulunmamaktadır. Bu durumun devam ettiği, 1991-1994 yılları arasında, çok sayıda radyo yayın yapar.
Konya’da dönemin ilk radyo yayıncılığını, 1991 yılında Muzaffer Görür ve Ali Tapan tarafından kurulan Halkın Sesi adlı radyo yapar. Kısa süre sonra Konya FM ismiyle yayımını devam ettirir. 1992 yılından itibaren yerel radyoların sayıları hızla artar. Küçük vericiler sayesinde mahallî radyolar kurulmuştur. Her radyo frekansına bir radyo düşecek hâle gelir. RTÜK’ün 1995’teki düzenlemesiyle, çok sayıda radyo istasyonu kapanır veya ad değiştirerek devam eder. Bu durumda olan Konya radyolarından bazıları şunlardır: Bizim FM, Ezgi FM, Enerji FM, Bizim Kral FM, Halkın Sesi, Kent FM, Kral FM, Nadide FM, Teleskop FM, Rekor FM, Firuze FM, Radyo Goldstar, Mega Radyo, Tempo FM, Meram FM, Ahu FM.
Toplam kırk civarında bulunan radyo istasyonundan 2010 itibariyle on yedisi yayıma devam etmiştir. Yayımını sürdüren radyolar şunlardır:
Derya FM, 1992 yılında kurulmuştur. Kurucusu ve imtiyaz sahibi, Mest Radyo Televizyon AŞ adına Mustafa Akkiprik’dir.
Esas Radyo, 1994 yılında kurulmuştur. Baykan Radyo ve Televizyon AŞ adına sahibi, Emel Başünal’dır.
Furkan FM, 1993 yılında kurulmuştur. Sahibi, Merhaba Basın Yayın AŞ adına Mustafa Arslan’dır.
Genç FM, 1993 yılında kurulmuştur. Sahibi, Konya Genç FM Radyo Televizyon Yayın AŞ adına Uğur Çobanoğlu’dur.
Gözyaşı FM, sahibi Değişim Radyo ve Televizyon AŞ adına Haşim Akten’dir. Radyo, aynı zamanda İnternet üzerinden ve uydu aracılığı ile de yayın yapmaktadır.
İsra FM, sahibi Sezgi Radyo Televizyon AŞ adına Rıza Haybatöz’dür. 1993 yılında kurulan İsra FM, Konya merkezde 100.6 frekansında yayım yapmaktadır.
Konya FM, 1991 yılında faaliyete başlayan ilk yerel radyodur. Önce Halkın Sesi adıyla kurulan radyonun imtiyaz sahibi, ANMEG adına Ahmet Özer’dir.
Net Radyo, 1993 yılında kurulmuştur. Kurucusu ve imtiyaz sahibi Net İletişim AŞ adına Mustafa Öztürkişler’dir.
Panel FM, 1994 yılında kurulmuştur. Kurucusu ve imtiyaz sahibi Panel Radyo Televizyon adına Mehmet Üstündağ’dır.
Radyo En, 2002 yılında kurulmuştur. Ahu Radyo Televizyon AŞ bünyesinde yayın yapan bir radyodur.
Radyo Express, 2000 yılında kurulmuştur. İmtiyaz Sahibi Meram Radyo Televizyon AŞ adına Rasim Özer’dir. Radyo Express, 2000 yılında Kent FM’in devralınması ile kurulmuştur.
Radyo Gençlik, 1993 yılında kurulan bölgesel bir radyodur. Sahibi, Gençlik Yayıncılık Sanayi ve Ticaret AŞ adına Said Turgut’tur.
Radyo Ülkü, 1992 yılında kurulmuştur. İmtiyaz Sahibi, Karatay Ülkü Radyo ve Televizyon AŞ adına Nurettin Özerdem’dir.
Radyo Üniversite, 1994 yılında kurulmuştur. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi bünyesinde, temel amacı eğitim olan bir radyodur.
Ribat FM, kurucusu ve Ribat Radyo Televizyon AŞ adına sahibi Faruk Kart’tır.
Rota FM, 2006 yılında kurulmuştur. Kurucusu ve imtiyaz sahibi, Panel Radyo Televizyon adına Mehmet Üstündağ’dır. 2006 yılında Kral FM’in devralınmasıyla kurulmuştur. Panel FM ile aynı binada yayın yapmaktadır.
Tiryaki FM, 2000 yılında Çizgi FM’in devralınmasıyla kurulmuştur. Sahibi, Tiryaki Radyo Televizyon AŞ adına Cihan Hakkı İncedayı’dır.
Konya’da Yayın Yapan Televizyonlar
Televizyon yayıncılığı Türkiye’de, 1990 yılında çıkan özel teşebbüslere izin veren kanuna kadar, TRT tekeli altındadır. Özel yayınların başlamasından sonra, 200’ün üzerinde yerel televizyon kanalı faaliyete geçmiştir. Konya’daki televizyon kanalları, 24 saat yayın yapmakta, imkânları, yayın kalitesi, yayın anlayışlarında önemli farklar bulunmaktadır. Fakat habercilikte, yerel olanı yakalamaya çalışan bir anlayışa sahiptirler.
Bunlar içinde, ülkede ilk yerel televizyon yayıncılığını başlatan, Sun Tv’dir. 15 Nisan 1991’de Konya’da kurulmuştur. UHF 23 bandından karasal yayını ile birlikte hâlen Konya, Karaman, Aksaray çevresinde, kablolu yayın yapmaktadır. Sahibi, Esat Duysak, genel müdürü Yasin Duysak’tır (bk. Sun Tv*).
KONTV, 10 Haziran 1992’de yayına başlamıştır. 1995’te bölgesel kanal olarak tescil edilmiş, 2004’te TÜRKSAT uydusundan yayına başlayarak yurt dışına ulaşmıştır. Konya’da uydudan yayın yapan ilk televizyon kanalıdır. Televizyonun, sahibi ve yönetim kurulu başkanı Ahmet Özer’dir (bk. KONTV*).
K-TV, yayın hayatına 1995 yılında yirmi ortaklı olarak başlamış, sonra Özkaymak şirketler grubu tarafından satın alınmıştır. Konya’da, merkeze yakın çevreye, karasal vericiler kullanarak yayın yapmaktadır (bk. K-TV*).
Konya TV, 1994 yılında kurulan Çağrı TV’nin frekansı ile yayın yapmaktadır. İsmi daha sonra MRT, Kanal 42, Kanal 1, Yeni Konya TV; 22 Şubat 2007 tarihinden itibaren de Konya TV olarak değişmiştir. Konevi Radyo Televizyon Anonim Şirketi adına yeniden yapılanan Konya TV’nin yönetim kurulu başkanı Mustafa Arslan’dır. Kanal, 2011 yılı itibariyle uydu yayınına geçmiştir (bk. Kanal 42*).
ÜNTV, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi bünyesinde 27 Nisan 1998 tarihinden itibaren, 16 saatlik test yayını ile yayımına başlamıştır. 1 Nisan 2006’da yayın süresi, 24 saate çıkartılmıştır. Amacı, öğrenci eğitimidir. İletişim Fakültesi öğrencilerine uygulama fırsatı vererek, yerel televizyon kanallarına, yayın içeriği, yetişmiş eleman açısından katkı sağlamaktadır. Dijital sistemde, yayın yapmaktadır. Sahibi, Selçuk Üniversitesi rektörü, yönetim kurulu başkanı İletişim Fakültesi dekanıdır (bk. ÜNTV*).
Konya gazete, radyo ve televizyonların ayrıca İnternet siteleri de bulunmaktadır. Resmî kurumlar, sivil toplum kuruluşları, serbest haber siteleri ile birlikte Konya’dan yayın yapan birçok İnternet sitesi bulunmaktadır. Resmî kurumlar, sivil toplum kuruluşları, web sayfalarını, bilgilendirme ve tanıtım amaçlı kullanırken; medya, İnternet sitelerini güncel haber sunumunda kullanmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
www.dosteli.org.tr, Türkiye’nin en büyük yardım kuruluşlarından, merkezi Konya’da bulunan Dost Eli Derneğinin web sitesidir; www.karatay.bel.tr (Karatay Belediyesi), www.karatay.edu.tr (KTO Karatay Üniversitesi), www.konya.bel.tr (Konya Büyükşehir Belediyesi), www.konyamuftulugu.gov.tr (Konya İl Müftülüğü), www.konya.pol.tr (Konya Emniyet Müdürlüğü), www.konyadefterdarligi.gov.tr, www.konya.edu.tr (Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi), www.konya.gov.tr (Konya Valiliği), www.konya.meb.gov.tr (Konya İl Millî Eğitim Müdürlüğü), www.konyakultur.gov.tr (Konya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü), www.mevka.org.tr (Mevlâna Kalkınma Ajansı), www.mevlana.edu.tr (Mevlâna Üniversitesi), www.selcuk.edu.tr (Selçuk Üniversitesi), www.selcuklu.bel.tr (Selçuklu Belediyesi).
Konya basın-yayın hayatı, kitap ve tez üretimi, yönünden de canlıdır. Çeyrek asırlık bir sürede Konya ile ilgili 1.122 ayrı tez hazırlanmıştır. Bu, büyük bir bilgi birikimi demektir. Türkiye’nin değişik üniversitelerinde üretilen, bu toplam tez miktarının 864’ü, 1984-2010 arasında Selçuk Üniversitesinde hazırlanmıştır. Ayrıca Konya hakkında çeşitli konularda yayımlanmış eserlerde de bir artış gözükmektedir. Bu konuda, bibliyografya çalışmasının ilk örneği, 1952’de Muzaffer Erdoğan tarafından İzahlı Konya Bibliyografyası adıyla yayımlanmıştır. Sonra, 2003 yılında Yaşar Erdemir, Saim Ciritli ve Selda Özgün’ün Konya Bibliyografyası çıkarılmıştır. Bunların devamı olarak, 2004-2010 yılları arasında, konusu Konya olan 313 kitabın yayımlandığı tespit edilmiştir. Gazete, dergi, radyo ve televizyonların yanında tez ve kitap çalışmaları da göz ardı edilemeyecek bir kültürel zenginliği ortaya koymaktadır.
