Centaurea Lycaonica (Konya Peygamber Çiçeği)

Endemik bitki.

Papatyagiller (Asteraceae, Compositae) ailesine mensup “Phalolepis” seksiyonu içerisinde yer alan bitki çok yıllık, dik veya yükselici, seyrek tüylü, 20-35 cm boyundadır. Taban yaprakları seyrek örümcek ağımsı tüylü, 7-8x1,5-3 cm, yaprak parçaları ayanın yarısının 2/3’sine kadar derin, 3-5 yan parçalı, gövde yaprakları 4,5-0,9x1,5-0,2 mm, taban yapraklarına benzer. İnvolukrum silindirik, 11-13,5x5-8 mm, hafifçe tüylüdür. İnvolukrum brakteleri; en iç 11-13 mm, orta 8-9 mm, genellikle morumsu, dış involukrum brakteleri 2,5-6 mm, dıştan içe doğru oblongdan linear lanseolata değişir, belirgin bir biçimde boyuna 4-6 paralel çizgilidir. Ek uzantılar; dairemsi, büyük, involukrum braktelerinin taban kısmını örter, aşağı doğru hafifçe sarıcı, darca koyu kahverengi merkezli, kenarları saçaklı laserat, uçtaki dikencik oldukça indirgenmiş veya yoktur. Dış çiçekler verimsiz, ısınsal, gül pembe, içtekiler verimli, erdişi, küçük, beyaz veya beyazımsı pembe, anter tüpsü ve genellikle pembe, verimli erdişi çiçekten daha uzundur. Aken linear-lanseolat, 3,5-4x1-1,5 mm, tüysüz, siyahımsı kahverengi ve belirgin boyuna çizgili, pappus pürüzlü, iki serili, dış halka 3-3,5 mm, iç halka 0,2-0,5 mm’dir. Haziran-temmuz aylarında çiçeklenir. Genelde bu cinse ait türler peygamber çiçeği adıyla bilinir.

Bitki kaya üzerinde 1500-1650 m yüksekliklerde yetişir. Centaurea lycaonica türü ilk kez 1845 yılının Mayıs ayında Konya ili Beyşehir ilçesi yakınlarından Heldreich tarafından toplanıldıktan sonra günümüze kadar tekrar toplanması mümkün olmamıştır. Yakın bir lokaliteden, Konya-Seydişehir arasından Prof. Dr. Ahmet Duran tarafından birkaç yıl önce toplanmıştır.

Bitki İran-Turan Fitocoğrafik Bölgesi’ne ait olup endemiktir.

Dünya Bitki Koruma Konseyi tarafından belirlenen kriterlere göre “Çok Tehlikede (CR)” kategorisinde olan bir bitkidir.

Centaurea Lycaonica

OSMAN TUGAY

BİBLİYOGRAFYA

  • Wagenitz, 1975; IUCN, 2001.