SABUN OTU

(Saponaria) Konya ili sınırları dâhilinde iki endemik türü yetişen bitki.

Karanfilgiller (Caryophyllaceae) familyasına mensup olan sabun otu (saponaria) bitkisinin, Konya ili sınırları dâhilinde iki endemik türü tespit edilmiştir. Bunlar:

Saponaria Halophila (Tuzcul Sabun Otu)

Bitki; Konya’da, Tuz Gölü civarında birkaç lokaliteden bilinen tuzcul tek yıllık endemik bir türdür. Bu tür ilk kez 1967 yılında Hedge ve Huber-Morath tarafından yeni bir tür olarak ülke florasına kazandırılmıştır.

Bitkinin yaşadığı habitat, diğer birçok bitkinin büyüyüp neslini devam ettirmesine imkân vermeyen tuzlu topraklar şeklindedir. Yüksek tuz oranına sahip topraklarda neslini devam ettirebilmesi için çeşitli fizyolojik, morfolojik, biyokimyasal ve ekolojik adaptasyon mekanizmaları geliştirmiştir. Bu türe halk arasında “tuzcul sabunotu” denilmektedir. Türün nesli günümüzde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olmakla birlikte CR (Çok tehlikede: Critically endangered), tehlike kategorisi içerisinde bulunmaktadır. Saponaria halophila, küresel ölçekte nesli tehlike altında olan bitkilerdendir. Bitkinin nesli, iklim değişiklikleri ve aşırı hayvan otlatması sebeplerinden dolayı yakın gelecekte yok olma tehlikesi taşıyan bitkiler arasındadır.

Bitkinin gövdesi sürünücü ya da kavisli, 15 ile 45 cm uzunluğunda, tüysüz, basit tüylü veya alt kısımlar papillalıdır. Yapraklar ters yumurta şeklinde, kısa saplı ve etlidir. Çiçek durumu sık ve çok çiçeklidir. Taç yapraklar şerit şeklinde, 5 mm uzunluğundadır. Çiçeklenme dönemi mayıs ayı içerisinde olup, Saponaria halophila tuzlu bataklık ve step alanlarda yayılış göstermektedir.

EVREN YILDIZTUGAY

BİBLİYOGRAFYA

  • Davis, 1966, 145; IUCN, 2001; Komisyon, 2012; Adıgüzel vd., 2005; http://www.turkiyebitkileri.com.