Şeker Furuş Türbesi, Meram ilçesi, Dede Korkut Mahallesi, Hoca Fakih Caddesi üzerinde, Konya Şeker Fabrikası sınırları içerisinde yer almaktadır. Yapıya ait herhangi bir kitabe günümüzde mevcut değildir. İnşa edildiği dönem ve türbede yatan kişi hakkındaki bilgilere, türbeyle aynı ismi taşıyan Şeker Furuş Mescidi kitabesi ile Mehmet Önder Arşivi’ndeki Menâkıb-ı Hâce Fakih adlı yazma bir mecmuadan ulaşılmaktadır. Kitabeye göre mescit, I. Alâeddin Keykubat döneminde yaşamış, Şeker Furuş namıyla anılan Şaban oğlu Hasan isimli bir şahıs tarafından 617/1220-21 yılında inşa edilmiştir.
Günümüze sadece cenazelik katı gelebilen yapının gövde kısmı tamamıyla yok olmuştur. Üst kısım hakkındaki bilgiler, yıkılmadan önceki hâlini gören İ. Hakkı Konyalı’nın naklettikleridir. Konyalı, yapı hakkında şu bilgileri aktarmaktadır: “Türbe, Gömeç Hatun Türbesi’nin tipine yakın bir plânla yapılmıştır. Beşikörtüsü kemerinin yüzleri ve içleri çinilerle kaplı idi. Muhteşem bir tak=eyvan hâlinde yükselen türbenin çinili kısımları evlerin ve hanın seviyelerini aşarak kendisini yoldan geçenlere gösterirdi. Ben türbenin bu hâlini bilirim, gördüm. Bakımsızlık ve ihmal yüzünden H 1306/M 1888 yılında kemeri çökmüştü. Konya ulemasından Abdü’l-basir Efendi ile Gevraki Hoca türbeyi tamir ettirmişlerdi. Mehmed Salihin Ali Efendi bu âbideyi bahçesinden söküp atmak istiyordu. Taşlarını Hoca Fakıh’da yapılacak bir çeşmede kullanmak bahanesiyle bu eşsiz Türk Âbidesi’ni yıkmıştır. Çinilerinin bir kısmı Hoca Fakıh Mescidi’nin avlu duvarlarında kullanılmış, bir kısmı da yok edilmiştir. Şimdi türbenin yalnız cenazelik denilen alt kısmı kalmıştır. Burası da bir sel savağı hâline getirilmiştir. İçerisi kumlarla dolmak üzeredir. Ben türbenin bodrum katını tetkik ettim. Sekiz dılığlıdır. Dört yüzünde künkden iki hava deliği vardır. Âbidenin ayakta kalan bir kısmı bile büyük bir kıymet ifade etmektedir. Bu haliyle olsun saklanması temenni edilir. Türbenin eyvanı kıbleye, Hoca Fakıh Türbesi’ne karşı idi. Üç metre kadar olan alt kısmı kesme taşla, üstü tuğla ile yapılmıştı”.
İ. Hakkı Konyalı’nın verdiği bilgilere göre türbe, eyvan tarzında olup, zengin çini süslemelere sahiptir. Bu çiniler, Hoca Ahmet Fakih’in türbesinin restorasyonu sırasında yapının dış duvarlarında kullanılmıştır.
Türbeden geriye kalan, kısmen de olsa sağlam durumdaki cenazelik katı, kare planlı bir düzenlemeye sahip olup, çapraz tonozla örtülüdür. İçeride herhangi bir sanduka bulunmamaktadır. Yakın zamanda bu bölümün üzeri koruma amaçlı olarak metal çatı ile kapatılmıştır.
Şekerfuruş Türbesi
