ŞİRKETLER

Konya Köylü Ticaret ve Sanayi Osmanlı Anonim Şirketi

Konya merkezinde 20 Mayıs 1918’de, yirmi yıl müddet ve 100.000 lira sermaye ile kurulmuştur. Şirketin kuruluş amacı, Konyalı köylülerin kullandıkları ziraat aletlerinin her türlüsünü imal edecek fabrikalar tesis etmek, üretilemeyen alet ve edevat olursa bunları da yurt dışından getirterek ucuza satmak, köylülerin ürettikleri malların kıymetlerini belirleyerek değeri üzerinden satılmasını temin edip sürümünü gerçekleştirmek ve köylüleri ticarete alıştırmanın yanı sıra para kazanabilecek her türlü alış veriş işleriyle uğraşmak iken, şirket daha sonra tüzüğünün birinci maddesini yenilemiş ve kuruluş amacına “kanunlar çerçevesinde değişik fabrikalar kurmak, yol ve köprü inşa etmek, maden imtiyazı almak, bu konuda hükümetle mali işbirliğine gitmek, komanditer sıfatıyla başka şirketlerle ortak girişimlerde bulunmak, mamul ve yarı mamul yerli mallarının sürümünü gerçekleştirmek, memleket içinde kullanılması sorunlu her türlü mal ve eşyanın ithalini yaparak ucuza satmak ve ticaretin her alanında faaliyet göstererek ülke içinde bu konuda söz sahibi olma”yı da eklemiştir.

Kurucuları, Bozkır kazasının Taşbaşı köyünden Hacı Hüseyin Efendi, Taşbaşlızade Ali Efendi, Armutlulu İsmail Efendi, mektebi hukuk mezunlarından Bozkırlı Mehmet Efendizade Mehmet Nazif Efendi, Bozkır’ın Çukurkavak köyünden Hacı Musa Kazım Efendi, Konya’nın Şıh Ahmet Mahallesi’nden Burhanzade Hacı Mustafa Efendi, Burhanzade Mehmet Nazif Efendi, Konya’nın Sultaniye kazasından Hotamışlı Hacı Bekir Efendi, Hotamışlı Ebubekir Sami Efendi, Konyalı Maytapzade Refet Efendi, Maytapzade Mustafa Vehbi Efendi ve Kerim Mazhar Efendi’dir.

10 Mayıs 1920 Cumartesi günü şirket merkezinde yapılan genel kurulda üyeler, Armutlulu İsmail Efendi’yi, şirket adına yapılacak her türlü faaliyete yetkili kılmışlardır.

Sonraki yıllarına dair bir bilgiye rastlanılmayan şirketin idarecilerinin çoğunluğu, Konya İstiklal Mahkemeleri tarafından yargılanmış, bunlardan bir kısmı idam edilirken, bir kısmı da hapsedilmişlerdir.

BİBLİYOGRAFYA

  • Atalay, 2001, 203-205; BOA ŞD 1262/1; DUİT 122/21; MV 249/99; A. {DVNS MKLT d. nU. 25, 62; Öğüt, 30 Nisan 1336.