ULAŞ BABA TÜRBESİ

Türkiye Selçuklu Dönemi eseri.

Ulaş Baba Türbesi, Selçuklu ilçesi sınırları dâhilinde, Parsana Caddesi’nde, Numune Hastanesinin kuzeydoğusunda yer almaktadır. 13.11.1982 tarih ve A-3861 sayılı kararla korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilen türbe, Vakıflar Genel Müdürlüğünün mülkiyetindedir. Yapının kitabesi bulunmadığı için tam bir tarihlendirme yapılamamaktadır. Ancak yapı plan, malzeme ve örtü sisteminden hareketle XIII. yüzyılın sonu ile XIV. yüzyılın başına tarihlendirilmektedir. 1951 yılında Eski Eserleri Sevenler Derneği tarafından onarılan türbe, 1993 yılında da Selçuklu Belediyesi tarafından çevre düzenlemesi yapılarak temizlik çalışmaları tamamlanmıştır.

Türbe, 9,20x9,15 metre ebatlarında kare planlı bir oturtmalık üzerinde, sekizgen gövdeli ve üzeri dıştan piramidal bir külah, içten ise kubbe ile örtülüdür. Kare planlı cenazelik bölümü toprak altında kalmıştır. İ. Hakkı Konyalı eserinde, türbenin cenazelik kısmına on bir basamaklı bir merdivenle inildiğini, burada bir cenaze tabutu olduğunu, dört duvarında mazgal pencerelerin bulunduğunu ve üzerinin de kubbe ile örtülü olduğunu belirtmektedir. Türbenin beden duvarlarında kesme taş malzeme ve yer yer de kırmızımsı bir renge sahip olan Sille taşı ve beyaz Gödene taşı, üst örtüde ise tuğla malzeme kullanılmıştır. Yapının cephelerinde, üst bölümlerinde dikdörtgen mazgal pencere; kuzey, güney ve batı cephelerin alt bölümlerine ise büyük dikdörtgen pencereler açılmıştır. Dikdörtgen pencerelerin etrafı mermer malzeme ile vurgulanmıştır. Üst kat girişi doğuda olup, buraya iki yönlü ve cephesi profilli üçer basamaklı merdivenle çıkılmaktadır. Giriş kısmı dışa taşıntılı ve üzeri beyaz mermerden bir tabla içine alınmıştır. Sivri kemerli kapının kemeri oyuk ve kavak silmelerle çerçevelenmiştir. Kapının üzerinde yarım nar motifiyle tezyin edilmiştir. Kapı ve pencerelerin söveleri ile merdivenler beyaz mermerden yapılmıştır. Sekizgen gövdeli olan ikinci katın içinde üzerini içten Türk üçgeniyle geçilen kubbe örtmektedir. Her yönde açılan dikdörtgen ve mazgal pençelerle iç mekân aydınlatılmaktadır. Kubbe, sarı ve kırmızımtırak renkli tuğlaların dikey ve çapraz hatlarla dizilmesiyle elde edilen zikzaklı örgülerle süslenmiştir. Sekiz kollu bir yıldız şeklindeki bu zikzak daireler eteklerden başlayarak kubbe merkezine doğru içice sıralanmaktadır. Türbenin sandukası ahşaptan olup, sandukanın yapıya adını veren Ulaş Baba’ya ait olabileceği tahmin edilmektedir.

Ulaş Baba Türbesi
Ulaş Baba Türbesinin Planı ve Kesitleri

ALİ BORAN

BİBLİYOGRAFYA

  • Önder, 1971, 193; Önkal, 1996, 171-174; Karpuz, Envanter, 2009, I/473-475; Konyalı, Konya Tarihi, 2007, 504-505; Konya Envanteri, 2010, 963.