SIĞIRKUYRUĞU

Sığırkuyruğu, Sıraca otugiller (Scrophulariaceae) familyasından Verbascum cinsini oluşturan iki yıllık bitki türlerine verilen addır. Konya ili sınırları dâhilinde sığırkuyruğu bitkisinin birçok türü endemik olarak yetişmektedir. Bunlar:

Verbascum Agastachyum (Bozkır Sığırkuyruğu)

Halk arasında Bozkır sığırkuyruğu olarak bilinen Verbascum agastachyum, endemik bir bitki türüdür. Dünya üzerinde sadece Bozkır-Konya arasında, 27. km’de yer alan kireçtaşı kayalıklar ve çakıllık bölgelerde yayılış göstermektedir. Alman Huber-Morath isimli araştırıcı tarafından ilk kez 14 Haziran 1948 tarihinde toplanmış; 1949 yılında yeni bir tür olarak bilim dünyasına tanıtılmıştır. İki yıllık olan bitki, 70-100 cm uzunluğunda, gevşek kısa grimsi veya beyaz yünsü tüylerle kaplıdır. Çiçekler sarı renkte, 15-20 mm çapında ve çiçeklerin dış kısmı yıldız şeklinde tüylerle kaplıdır. Çiçek durumu silindirik, basit veya seyrekçe dallanmıştır. Verbascum agastachyum, 1080 m yükseklikte yayılış göstermekle birlikte haziran ayında çiçeklenmektedir. Bitkinin nesli tehlike altında yer almakta olup, kırmızı liste içerisinde “EN (Endangered=Tehlikede)” kategorisinde yer almaktadır.

Verbascum türlerinin çiçekleri müsilaj, uçucu yağ ve çeşitli glikozitler taşımaktadır. Balgam söktürücü ve göğüs yumuşatıcı olarak kullanılan bitkinin, yaprakları da terletici, balgam söktürücü, idrar arttırıcı ve kabız edici olarak; yanı sıra saponin taşıyan bazı sığırkuyruğu türlerinin tohumları da balıklar için zehirli olduğundan balık avlamada kullanılabilmektedir. Bununla birlikte verbascum agastachyum türünün henüz bilinen bir kullanım alanı bulunmamaktadır.