1 Şubat 324 (1908) tarihinde yayımlanmaya başlayan Barika, Konya basınının dergi formatındaki ilk yayın organıdır. Kurucusu ve müdürü Ahmet İhsan, başyazarı Mehmet Muhlis (Koner*), idare memuru da Mehmet Memduh’tur. A4 ebadından küçük on altı sayfadan oluşan Barika haftalık olarak yayımlanmaktadır. İdarehanesi başlangıçta Hükümet civarında iken sonra “Toros Efendi Kitaphanesi”, ardından “Alâeddin civarında daire-i mahsusa” olmuştur. Başlangıçta fiyatı yirmi para, aboneliği; vilayet için yıllık otuz, taşra için posta ücretiyle birlikte kırk altı, aylığı yirmi beş kuruştur. “Haftada bir defa neşrolunur risale” olarak, yayın günü ve periyodu muntazam değildir. Kendi matbaası olmadığından Meşrik-ı İrfan Matbaası’nda basılmaktadır. Matbaa mürettibi yetersizliğinden çıkmadığı haftalar olur.
Yayın sloganı olarak, “Menafî-i mülk ve millete hâdim ilmî, edebî, fennî risaledir” cümlesini benimsemiştir. Buna, “Bârika-i hakikat müsademe-i efkârdan çıkar” sloganı eklenir. Sayfaları iki sütun olan, resim-çizim ve fotoğraf basmayan derginin, devrine göre dili sadedir.
Yayın politikası, İkinci Meşrutiyet dönemi basını karakterini taşımaktadır. Risale, II. Abdülhamit devrini “hükümet-i müstebîte-i sabıka” olarak “Millet-i Osmaniyeyi yekdiğerinden” ayırmakla suçlayan, İttihat ve Terakki Cemiyeti’ni önceleyen, meşrutiyetçi bir anlayışa sahip olduğundan Meşrutiyet Devri yöneticilerinin, başta “Vilâyet Maarif Müdürü” olmak üzere desteğini almıştır. Derginin 29 Mart 1325 (1909) tarihli yedinci sayısında yazısı yayımlanan vilâyet millî eğitim müdürü, Barika’yı okullara tavsiye ettiği gibi vilayet idadilerinin (lise/yüksek okul) öğretmenlerini de “açık ibareli, fennî makaleler” yazmaya teşvik eder. Zaten risalenin başyazarı, vilayet lisesi öğretmenidir. Dergi, eğitim camiası üzerinde etkin olan maarif müdüründen sonra; aynı sayıda, esnaf, tüccar kesim üzerinde etkili olan Konya vergi müdürünün yazısını da yayımlar.
Barika, 14 Nisan 1325’te II. Abdülhamit’in tahttan indirilip yerine V. Mehmet Reşat’ın geçişini sevinçle karşılar. Birinci sayfada yer alan Osmanlı arması çevresindeki sevinç sloganlarına Mehmet Muhlis de “Devr-i Cedîd” başlıklı yazısıyla eşlik eder. 26 Nisan 1325 tarihli sayısında da orduyu kullanarak darbe yapanları yüceltir. 31 Mart Vakası’ndan sonra İstanbul’a giren Hareket Ordusu’nu, İstanbul’un ikinci fatihi görür. Gazeteye göre, ilerleme ve yücelme yolunda her türlü zorluğu yenen, “İttihat ve Terakki”dir. II. Abdülhamit’i tahttan indiren o kutsal cemiyet, “11 Temmuz inkılâb-ı hürriyeti” ile istibdat yanlılarına, mürtecilere öyle bir mahvedici darbe vurmuştur ki, bundan Peygamber’in ruhu bile şad olmuştur.
Dergi, okur kitlesini büyütmek, abone olanları çoğaltmak için yarışmalar düzenleyip, bir yıllık abonelerine hediyeler verir. Yılık abonelerine hediye; Solakyan Fotoğrafhanesi’nde “resim çektirmek”tir. Devrinin şahitlerinden olan Barika, dönemi yansıtan haber, yorumlar neşreder.
Süleyman Necati (Konya Mekteb-i Hukuk talebesi), Nureddin Rüşdi (Büngül), Mehmet Muhlis (Koner), Vilâyet Maarif Müdürü Hulusi, Konya Vergi Müdürü Hüsnü, S. Sırrı, Selahaddin Enis, Seydişehirli Zeki, Ahmet İhsan, Abdülhak, Naim Nizameddin, Rifat Reşit, Uluborlu Vücudîzade Osman Zeki (Konya İdadisi talebesi), Tevfik Macid, Hüseyin Nureddin, Karamanlı Mardiros Âkil (Konya İdadisi talebesi), Mahmud Esad hafidi (torunu) Ali Murtaza, Mustafa Kemal, A. Şevket, Muhyiddin (Ereğlili çiftçi) yazarlarından bazılarıdır. Bunlar içinden, daha sonra tanınmış yazar, politikacılar çıkmıştır.
Dergi, Haziran 1909’dan sonra gazeteye dönüşür. Artık, “Her şeyden bâhis Türk gazetesidir”. Ebadı, A4 büyüklüğüne çıkarılırken sayfa sayısı dörde düşürülmüştür. Sayfalar, üçer sütundur. Başlık klişesi aynı, fiyatı on paradır. Sahibi ve sorumlu müdürü yine Ahmet İhsan, idare yeri Vilayet Matbaası civarındaki özel dairesidir. Yine Meşrik-ı İrfan Matbaası’nda basılır. Alıntı yazı ve tefrikalara yer veren gazetenin, üçüncü ve dördüncü sayfalarında kısa iç-dış haberler yer alır. İkinci senesine girdiği yirmi dokuzuncu sayısında, “Köylülere ve muhtacîne meccanen” olduğunu ilân eder. Fakat bedava dağıtımdan istediği sonucu alamadığı için, bir sayı sonra, sadece köylülere bedava olduğu belirtilir.
Başyazarı Hamit, idare memuru Canbazzade Mehmet Efendi’dir.
Barika, gazete döneminde de aynı yayın politikasını sürdürür. Rumlar başta olmak üzere, azınlık bölücülüğüne karşı, İttihatçı kadrolara bağlıdır. 1911 seçimlerinde, İttihat ve Terakki adaylarına açık destek vermiş, onların lehinde haberler yayımlamıştır. 15 Mart 1327 (1911) tarihli nüshasına göre, İttihatçı adayları seçerek milleti kurtarmak görevdir. Çünkü millet; ülkeyi istibdattan kurtaran, 31 Mart Hadisesi’nde milleti güldüren İttihat ve Terakki’ye borçludur. Trablusgarp Savaşı esnasında da millî hassasiyete tercüman olan gazete, 1912 Nisanından sonra kapanmıştır.
İstanbul gazetelerinden alıntı haberler, Fransızcadan çeviri şiirler de veren gazete, Türk Yurdu gibi yayınları takip etmiştir. Mehmet Muhlis’in, “Cerîha-i Sevdâ” adlı yedi perdelik “millî drama”sını tefrika eden gazete, aynı yazarın Anadolu Kadınları adlı eserini okuyucularına tavsiye etmiştir.
Barika, çok uzun soluklu olmasa da Konya’da genç yazarların yetişmesine imkân sağlamıştır.
Barika gazetesi
