AMBERREİS (ANBERREİS) MAHALLESİ

Tarihî bir mahalle.

Günümüzde Meram ilçesi Şeyh Sadreddin Mahallesi sınırları içinde bulunan mahalle, zaman içerisinde ismi değiştirilen mahallelerden birisidir. Bu değişikliğin ne zaman olduğuna dair kesin bir bilgiye ulaşılamamıştır. Mahalle, 1925 yılında Osmanlıca hazırlanan haritada (Konya Şehrinin Harita-i Umumiyesi) da yer almaktadır. H 970-71 tarihli Şeriye Sicilinde mahallenin adı geçmektedir. Söz konusu haritaya göre mahallenin, doğusu Cedidiye ve Abdülaziz, güneyi Ziraat Abidesi (Atatürk Anıtı) ve mezarlık, kuzeybatısı Sadreddin Konevi Mahallesi ve boş tarlalar, kuzeyi İmam-ı Bağavî’nin zaviyesinin de bunduğu küçük bir mahalle olan Şeyh Emiri Mahallesi ile çevrilidir. Mahalle, eski Konya surlarının Eski Kapı (Yapılı Kapı)’sı önünde bulunmaktadır.

Amberreis Mahallesi ismini, II. Kılıçarslan zamanında yaşamış saray ağalarından olan Şerafeddin Anber’den almaktadır. Şerafeddin Anber, 1927 yılında meydan açmak bahanesiyle yıkılan türbesinin, Sırçalı Medrese Mezar Anıtları Müzesi’nde bulunan kitabesine göre 1264 yılında vefat etmiştir. Türbenin yanında Şehabeddin Anber tarafından yaptırılmış ve harap olmuş camii 1911 yılında Konya Valisi Arifî Paşa tarından yeniden inşa ettirilmiştir. Bu caminin birçok vakfı bulunmaktadır. Mesela Turgutoğullarından Pir Hüseyin Bey 1422 tarihinde Anberreis Camii’ne bazı vakıflar tesis etmiştir.

Mahallede, adını aldığı cami den başka tarihî eser bulunmamaktadır. Hürremşah Zaviyesi ve Sadreddin Konevî civarında bulunan kabristanlar Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren kaldırılmıştır.

Cami ile Konya Lisesi arasındaki cadde, Amberreis Caddesi adını taşımaktadır. Mahalle günümüzde Sadreddin Konevi Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Osmanlı'nın son dönemlerinde Amberreis Mahallesi krokisi (Koyunoğlu)

HASAN YAŞAR

BİBLİYOGRAFYA

  • Konyalı, Konya Tarihi, 2007, 231-34; Komisyon, 2004, 91; Es, Arşiv.