ABDÜLHALİM ÇELEBİ I

Konya Mevlevi Dergâhı postnişini. (1035/1625-1090/1679)

Mevlâna Dergâhı postnişinlerinden Ebubekir Çelebi I* oğlu Abdurrahman I’in (ö.1663) oğludur. Pir Hüseyin Çelebi’nin* 1077/1666-67 yılında vefatı üzerine on sekizinci halife olarak Konya Mevlevi Dergâhı şeyhliğine geçerek on üç yıl bu görevi ifa etti.

Hayatı hakkında ayrıntılı bilgi yoktur. Veled Çelebi, Abdülhalim Çelebi’nin postnişinlik görevinden önce, bir müddet İstanbul’da Ebu Eyüp el-Ensarî civarında münzevi olduğunu, o zamanlarda Galata Mevlevihanesi Şeyhi Âdem Dede’ye (ö. 1652) intisap edip 1054/1644’te hilafetname aldığını belirtir.

Abdülhalim Çelebi’nin postnişinliği, Vani Mehmet Efendi’nin öncülüğünde tarikatlarda zikir ve ayinlerin yasaklandığı süre içinde vuku bulmuştur.

1050/1640 senesinde on beş yaşında iken on altıncı postnişin Karahisari Mehmet Arif Çelebi’nin* kızı Ayşe Hanım’la evlendi. Bu evlilikten 1055/1645’te büyük oğlu Bostan Mustafa ve 1060/1650’de küçük oğlu Abdurrahman-ı Sani doğdu. Sait Hemdem Çelebi*, Bayram Çelebi’nin de Abdülhalim Çelebi’nin oğlu olduğunu yazarsa da Veled Çelebi*, Silsilenâme’de bu tespiti doğru bulmamaktadır.

“Halîm” mahlasıyla şiirler de yazan Abdülhalim Çelebi, 1090/1679 yılında vefat edince, postnişinliğe on dokuzuncu halife olarak büyük oğlu Bostan Çelebi-i Sani* (ö. 1117/1705) geçti.

 

Olur tecelli-yi dîdâre nûr pervâne

Ne nûr belki o hurşîde Tûr pervâne

Görünce mihr-i cemâlin o şem‘-i hüsnün olur

Misâl-i zerre cinân içre hûr pervâne

Geleydi meclise bir şeb o şem‘-i tâze-zuhûr

Ederdi dilleri şevk u sürûr pervâne

Dilim hümâ-yı ferâğ-âşiyân iken oldu

Çerâğ-ı aşka yine bî-şuûr pervâne

Aceb midir o gül-i âteşin-izâra Halîm

Olursa bülbül-i dil nâ-sabûr pervâne

 

ABDÜLHALİM ÇELEBİ

YAKUP ŞAFAK

BİBLİYOGRAFYA

  • Sâkıb Dede, 1283, 180 vd.; Esrâr Dede, Tezkire, 200; Sahîh Ahmed Dede, 2003, 296-323; Silsile-nâme, 11; Muhtârât, 285; Gölpınarlı, 1983, 165-168; Önder, 2002, 143; Şafak, 2009, 100-103.