Çumra, İç Anadolu’nun güneyinde, Türkiye’nin en büyük kapalı havzası olan Konya Ovası’nda yer alan, Konya iline bağlı bir ilçedir. İlçe merkezi, Konya’nın 44 km güneydoğusunda Konya-Karaman demiryolu üzerine kurulmuştur. 1926 yıllarında doğup gelişmiş bir kenttir. Çumra’nın, kuzeyinde Karatay, doğusunda Karapınar, batısında Akören, Meram, güneybatısında Bozkır, güneyinde Güneysınır, güneydoğusunda da Karaman bulunur. İlçe, 37° 35′ kuzey enlemi ile 32° 47′ doğu boylamı arasındadır. Çumra’nın köy ve kasabalarıyla beraber toplam yüzölçümü 2.295 km²dir. Çumra ilçe merkezinin yüzölçümü yaklaşık 25 km²dir. İlçenin denizden yüksekliği 1.013 m’dir. İlçe, on iki merkez mahalle, onu kasabadan ve otuzu köyden dönüşen kırk taşra mahalleden oluşmaktadır.
Çumra Adının Kökeni
Çumra’ya bu ismin verilmesiyle ilgili olarak çeşitli rivayetler vardır. Bu rivayetlerden ilki şöyledir: Karaman Beyi Pir Ahmet, Osmanlı Devleti ile Yavşanyüğü mevkiinde yaptığı savaşı kaybetmiş ve Kevele Kalesi’ne sığınmıştır. Daha sonra Pir Ahmet Çumra’nın Pirahmetli Mahallesi’nde, buradaki Türkmen beyleri ile bir toplantı yapmış ve onlara: “Gelin cümlemiz bir olalım, Osmanlıya karşı birleşelim!” demiştir. Bu ifadedeki “cümlemiz” sözü zamanla Çumra’ya dönüşmüştür.
Diğer yaygın bir rivayete göre ise, Yavuz Sultan Selim Mısır seferinden dönerken askerlerinin Çumra’daki bataklığa saplandığını görür ve “Amma çamur ha! Çemrenin! (Paçaları sıvayın)” demiş ve bu “çemrenin” kelimesi zamanla çamur anlamına gelen Çomra olmuştur.
I. COĞRAFYASI
Çumra, alan olarak Konya’nın %3,53’ünü kaplamaktadır. İlçe, Konya Ovası’nın güneyde Toroslara açılan bir kapısı gibidir. İlçe’nin 25 km güneybatısında Toros Dağlarının iç uzantıları başlar. 30 km güneyde ise Karadağ ve Kızıldağ gibi volkanik dağlar bulunur. İlçenin çoğu yerleşimi ova olmakla birlikte Dinek ve Apa hattından itibaren ormanlık alanlar başlar. Mavi Boğaz yolu ile Beyşehir ve Bozkır bölgelerinden gelen Çarşamba Çayı ilçenin can damarıdır. Yakın zamana kadar ilçenin önemli bir sulak alanı olan Hotamış Gölü yeraltı sularının çekilmesi ve kuraklık sebebiyle günümüzde kurumuştur.
Konya kapalı havzasında yer alan Çumra, farklı ürünlerin bir arada yetiştirildiği geniş ürün yelpazesine sahip olan önemli bir tarımsal merkezdir. Çumra ve çevresinde iklim, kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları ise sıcak ve kuraktır. Sonbahar ve ilkbahar ayları yağışların olduğu devrelerdir. Ancak son zamanlarda ülkemizdeki iklim değişmesine paralel olarak kış aylarında kar yağışı son derece azalmıştır. Çumra Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü, 1927 yılında kurulmuş olup Konya bölgesinde kurulan ilk meteoroloji istasyonudur. Buradaki verilere göre Çumra’da en düşük sıcaklık 1964 yılında “-26,8 °C”; en yüksek sıcaklık da 2000 yılında “39,9 °C” olarak tespit edilmiştir. İlçede en çok yağış 2003 yılında “50,1 kg/m²”, en yüksek kar oranı da 1976 yılında 52 cm olarak tespit edilmiştir. İlçe’nin ortalama sıcaklığı 11,27 °C’dir. Çumra’nın toprak yapısı çeşitlilik gösterir. Ovanın büyük bir kısmını kaplayan alüvyon topraklar, mineral maddeler bakımından zengin ve verimlidir. Ancak bu topraklarda tuzluluk ve rüzgâr erozyonu gibi problemler vardır. Ova, topografya bakımından tek düze bir özellik gösterir. Arazilerin %50’si düz, %17’si hafif, %14’ü orta meyilli, %13’ü dik ve %6’sı çok diktir.
Nüfusu
TÜİK verilerine göre 2015 yılı itibari ile Çumra ilçesinin nüfusu; 32.688’i kadın, 32.464’ü erkek olmak üzere toplam 65.152’dir.
İlçenin 2017 yılı nüfusu ise 66.019’dır.