ABDÜLMÜMİN HALİFE

Karamanoğlu Dönemi âlim ve musikişinası. (ö. 876/1472)

Selçuklular zamanında yapılan ve ilk yapım tarihi bilinmeyen Megaribe Mescidi, Üçüncü Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında 674/1275 yılında Mahmut bin Emirülhac tarafından yeniden inşa edildi. Yanına da bir hankâh, mektep ve darülfukahadan müteşekkil bir külliye eklendi.

Karamanoğulları Döneminde bu külliyede görev yapan Kadirî şeyhlerinden Abdülmümin Halife, bilgin ve musikişinas bir şahsiyetti. Sesi güzeldi ve ney üflerdi. “Şeyhü’l-kâmil, âlimü’l-fâzıl, nâsihü’l mülûk ve’s-selâtin” gibi pek çok sıfatla övüldü. Aynı zamanda İnce Minare Medresesinde de müderris olan Abdülmümin Halife, döneminde büyük bir ilim otoritesi olarak kabul edilirdi.

Karamanoğlu İbrahim Bey, Abdülmümin Halife’ye büyük saygı gösterirdi. Bunun sonucu olarak Konya’daki dervişlerini her türlü divani tekliflerden ve vergilerden muaf tutan bir belge verdi. İkinci Beyazıt da İbrahim Bey’in bu hükmünü aynen tanıdı.

Külliyenin başından beri zengin vakıfları vardı. Abdülmümin Halife de varlıklı bir şahsiyetti. O da mescit ve tekke için zengin vakıflar tahsis etti. Mescidin yanındaki tekkede uzun yıllar şeyhlik yaptı. O tarihten itibaren de mescit, günümüze kadar onun adıyla anılageldi. Mescidin yanındaki külliye zamanla yıkılıp kayboldu.

Konyalı olan bu büyük âlim, 876/1472 yılı Şaban ayının on dokuzuncu (Cuma) gecesi vefat etti ve Pir Esat Türbesi kuzeyindeki kabristana defnedildi. Kabristan, Cumhuriyet Döneminde kaldırılırken baş ve ayak taşı Konya Müzesi’ne nakledildi.

MEHMET ALİ UZ

BİBLİYOGRAFYA

  • Konyalı, Konya Tarihi, 1964, 283-284, 816; Önder, 1971, 133-134; Uz, 2004b, 123; Elgin, 1948, 39-41.